400 kadından Pfizer’a beyin tümörü davası

Yakın tarihli bir araştırmanın, ABD’li ilaç devi Pfizer’ın yaygın kullanılan Depo-Provera doğum denetim iğnesinin beyin tümörü riskini artırdığını ortaya koymasının akabinde yüzlerce bayan şirkete dava açtı.

Toplu dava kapsamında yaklaşık 400 davacı ismine yapılan basın açıklamasında, Pfizer ve enjekte edilebilir doğum denetim hapının jenerik versiyonlarını üreten öbür şirketlerin, aşı ile tehlikeli tümörler ortasındaki ilişkiyi bildikleri, lakin kullanıcıları gerektiği üzere uyarmadıkları sav ediliyor.

Geçen yıl mart ayında hakemli tıp dergisi British Medical Journal’da yayınlanan bir araştırmada bir yıl yahut daha uzun mühlet progestin bazlı iğne kullanan bireylerde menenjiyom geliştirme mümkünlüğünün 5,6 kat daha fazla olduğu tespit edilmişti. Beyni ve omuriliği kaplayan doku katmanlarında oluşan ve yavaş gelişen beyin tümörüne menenjiyom ismi veriliyor.

UYARI ETİKETİ YAPIŞTIRILMADI

Pfizer, 2015’te Kanada’da satılanlara ve 2024 tarihli çalışmanın yayınlanmasının ardından İngiltere, Avrupa ve Güney Afrika’da satılan Depo-Provera’ya menenjiyom hakkında uyarı etiketleri yapıştırmıştı. Ancak ABD’de bu türlü bir etiket kullanılmamıştı. Dava evraklarında bu durum, “küresel güvenlik standartlarıyla tutarsız” olarak nitelendi.

Davacılardan biri olan ve ismini açıklamak istemeyen bir bayan, DrugWatch’a verdiği röportajda, kendisine “Depo-Provera’nın ne kadar harika olduğunun söylendiğini” söz etti.

“Her gün almak zorunda kalmayacağım için daha güvenilir ve kullanışlı olacağını düşündüm. Bunun bu kadar ciddi sağlık sorunlarına yol açacağını hiç düşünmemiştim.”

Üç yıl boyunca doğum denetim iğnesi kullandıktan sonra davacı bayan, ağır baş ağrıları, aylarca süren rahim kanaması ve kilo alımı şikayetleriyle hekimine danıştı ve menenjiyom teşhisi aldı.

GENELLİKLE UYGUN HUYLU: MENENJİYOM NEDİR?

Menenjiyom, beyin ve omuriliği saran zar katmanlarından biri olan meninkslerden köken alan çoklukla düzgün huylu (benign) bir tümördür. Beynin kendisinden değil, onu çevreleyen zar dokusundan gelişir.

Yavaş büyüyen menenjiyomlar, beyin tümörlerinin yaklaşık yüzde 30’unu oluşturur. Bayanlarda erkeklere nazaran daha sık görülür.

Grade I diye tanımlanan en yaygın tip, ekseriyetle etraf dokulara yayılmaz. Belirtilere neden olmazsa yıllarca fark edilmeden kalabilir. Grade II ve III olarak tanımlanan cinsler ise daha agresif ve süratli büyüyen tiplerdir. Bunların tekrar etme ve etraf dokulara ziyan verme ihtimalleri yüksektir.

Belirtiler ortasında baş ağrısı, görme bozuklukları, hafıza sorunları, nöbetler, kol yahut bacaklarda güçsüzlük ve istikrar sıkıntıları yer alır.