Adalet Bakanı Tunç’tan Yeni Düzenlemeler ve Bütçe Sunumu

ADALET Bakanı Yılmaz Tunç, “Bir yandan hak ve özgürlüklerin daha iyi korunmasını sağlarken diğer yandan ceza sisteminin caydırıcılığını güçlendirdik” dedi.

Bakan Tunç, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, bakanlığı ve bağlı kuruluşların 2025 yılı bütçesinin sunumunu yaptı. Bakan Tunç, yeni hak arama yollarının ihdas edildiğini kaydederek, “Kamu Denetçiliği Kurumu’nu kurarak vatandaşlarımızın yönetimin işleyişiyle ilgili şikayetlerini inceleyecek aktif bir düzenek oluşturduk. Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru imkanı getirerek insan hakları ihlallerinde etkin bir başvuru yolu açtık. Sendikal hakları güçlendirdik ve memurlara toplu sözleşme hakkı getirdik” dedi.

’11 MİLYON 845 BİN DERDEST EVRAK BULUNMAKTA’

Yargı teşkilatının iş yüküne ait Bakan Tunç, Cumhuriyet başsavcılıklarında 6 milyon 113 bin, birinci derece mahkemelerinde 3 milyon 884 bin, istinaf mahkemelerinde 1 milyon 333 bin ve temyiz mahkemelerinde ise 513 bin olmak üzere toplam 11 milyon 845 bin derdest evrak bulunduğunu kaydetti. Tunç, “Bu ağır iş yüküne rağmen, yıl içerisinde yargı teşkilatımız, ilk derece, istinaf ve temyiz aşamalarında toplam 12 milyon 113 bin dosyada karar vermiştir” diye konuştu.

Bakan Tunç, zarurî e-Tebligat sistemine geçilen 2019 yılından bugüne kadar toplam 247 milyon 589 bin 460 e-Tebligat gönderimi yapıldığını belirterek, “13 milyar 424 milyon 684 bin 406 TL tasarruf sağladık. Böylece 147 bin 316 ağaç kesilmekten kurtarılarak, 8 bin 666 ton kağıt tasarruf edilmiştir. 2024 yılında yapılan e-Tebligat sayısı ise 59 milyon 559 bin 380’e ulaşmıştır” dedi.

‘BAZI SUÇLARIN CEZALARINI ARTIRDIK’

Bakan Tunç, bazı suçların cezalarını artırdıklarını söyleyerek, “Bir yandan hak ve özgürlüklerin daha uygun korunmasını sağlarken öbür yandan ceza sisteminin caydırıcılığını güçlendirdik. Toplumsal huzurun korunması için birtakım hataların cezalarını artırdık. ‘Kasten öldürme’nin cezasını, 24 yıldan 30 yıla kadar ağır mahpus cezasıyken, müebbet mahpus cezası olarak düzenledik. ‘Kasten yaralama’nın cezasını, 1 aydan 1 yıla kadar mahpus cezasıyken 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezası olarak belirledik. ‘İşkence’nin cezasını, 8 yıla kadar mahpusken, 3 yıldan 12 yıla kadar mahpus cezası olarak belirledik. Ayrıyeten bu hatada vakit aşımını kaldırdık. ‘Eziyet’ kabahatini birinci kere müstakil olarak düzenledik ve cezasını 2 yıldan 5 yıla kadar mahpus cezası olarak belirledik. Cinsel akının cezasını, 3 yıldan 5 yıla kadar mahpus cezasıyken, 5 yıldan 10 yıla kadar mahpus cezası olarak belirledik. Bu hatanın nitelikli hallerinde ise cezanın 12 yıldan az olmamasını sağladık. ‘Uyuşturucu madde imal ve ithali’ kabahatinin cezasını, 10 yıldan 20 yıla kadar mahpus cezasıyken, 20 yıldan 30 yıla kadar mahpus cezası olarak belirledik” dedi.

Tunç, kadına karşı işlenen şiddet suçları bakımından yapılan değişikliklere değinerek, “Ağır cezalar belirledik ve yeni düzenlemelerle bayanlarımızı muhafaza altına aldık. Eşe karşı işlenen cürümleri ağırlaştırıcı neden olarak düzenledik. ‘Kadına karşı şiddete sıfır tolerans’ prensibi mucibince, kimi hataların boşanılan eşe karşı işlenmesini kabahatin nitelikli halleri ortasına aldık. Bayana karşı işlenen taammüden yaralama hatasını, tutuklama nedeni varsayılan katalog kabahatler ortasında düzenledik. Israrlı takip fiillerini müstakil kabahat olarak düzenledik” diye konuştu.

UYUŞMAZLIK DAVALARINDA ‘ARABULUCULUK’

Türkiye’de arabulucu sayısının 45 bin 126’ya yükseldiğini söyleyen Bakan Tunç, ihtiyari arabuluculuk kapsamında 2013 yılından bugüne kadar 2 milyon 496 bin 111 belgenin tahlile kavuştuğunu söyledi. Ayrıyeten icra, paydaşlığın giderilmesi, kat mülkiyeti, komşuluk hukuku ve ziraî üretim kontratlarından kaynaklanan uyuşmazlıkları da 1 Eylül 2023’ten itibaren dava şartı arabuluculuk kapsamına aldıklarını kaydetti.

‘DAHA KAPSAYICI ANAYASA’YA İHTİYACIMIZ VAR’

Anayasa’da şimdiye kadar önemli değişiklikler yapılmış olduğunu ancak hala milletin ihtiyaçlarına tam anlamıyla cevap veremediğini söyleyen Bakan Tunç, “Ülkemizin gelişmişlik düzeyine, genç ve dinamik toplum yapımıza dar gelen mevcut Anayasa yerine, milletimizin üzerinde mutabakata vardığı, daha kapsayıcı ve kucaklayıcı sivil bir Anayasa’ya gereksinimimiz vardır” diye konuştu.

Bakan Tunç, sunumun sonunda 2025 yılı teklifinde, Adalet Bakanlığına tahsisi öngörülen toplam bütçe ölçüsünün da 280 milyar 275 milyon 802 bin lira olduğunu kaydetti.