Asbest Tehdidi: Adıyaman Belediye Başkanı Uyardı

(ADIYAMAN)- Adıyaman Belediye Başkanı Abdurrahman Tutdere, Türkiye Belediyeler Birliği’nde düzenlenen 6’ncı Memleketler arası Dirençlilik Kongresi’ne katıldı. 6 Şubat sarsıntıları sonrası oluşan moloz yığınlarının büyüklüğüne ve asbest tehlikesine dikkat çeken Lider Tutdere, yıkılan binalardan yayılan asbestin, 10 yıl içinde en az 300 bin kişinin kansere yakalanmasına yol açabileceğini söyledi.

Adıyaman Belediye Başkanı Abdurrahman Tutdere, Türkiye Belediyeler Birliği’nde düzenlenen 6’ncı Milletlerarası Dirençlilik Kongresi kapsamında gerçekleştirilen ‘Afet Atıklarının Yönetimi’ başlıklı oturumda konuştu.

6 Şubat Sarsıntıları sonrasında karşılaşılan en kıymetli meselelerin başında devasa moloz yığınlarının geldiğini belirten Lider Tutdere, zelzelede yıkılan binaların birçoklarının 2010 yılı öncesine ilişkin olduğunu ve bu yapıların büyük kısmında asbest kullanıldığını hatırlattı. Lider Tutdere, asbest tozlarının yıkım sırasında etrafa yayılarak halk sıhhati için önemli bir tehdit ögesi oluşturduğunu vurguladı.

“300 bin ila 400 bin kişinin asbest kaynaklı çeşitli kanser türleriyle karşılaşma ihtimali olduğunu gördük”

Tutdere, hususa ait şöyle konuştu:

“11 Eylül Amerika İkiz Kule taarruzlarından sonra Amerikalılar yıkılan yapıların etrafa yaydığı asbest ölçüsünü tahlil ederek, bölgede ortaya çıkan hastalık olaylarını hesaplamışlardı. Misal bir yolu, 6 Şubat sarsıntılarından etkilenen vilayetler için de uyguladık. Sarsıntıdan sonra ortaya çıkan toplam 350 milyon ton asbesti baz alarak yaptığımız hesaplamalarda -11 Eylül ataklarına nazaran 100 kat daha fazla- önümüzdeki 10 yıl içinde bölgede 300 bin ila 400 bin kişinin, bilhassa karın zarı ve akciğer kanseri başta olmak üzere asbest kaynaklı çeşitli kanser cinsleriyle müsabaka ihtimali olduğunu gördük.

“Asbestin neden olacağı sağlık sorunları daha büyük ve uzun vadeli bir tehdit anlamına geliyor”

Bu durum, zelzelede yaşanan can kayıplarından bile daha büyük bir tehdit oluşturabilir. Sarsıntıda, resmi sayılara nazaran, 50 binden fazla insanımızı kaybettik. Bu sayıların her biri birer insan, birer umut ve bu toprakların pahalı insan kaynağıydı. Sarsıntı, Türkiye’de derin bir travma yarattı. Ancak asbestin neden olacağı sağlık sorunları, hem insan kaynağı, hem ekonomi hem de sağlık sistemi açısından çok daha büyük ve uzun vadeli bir tehdit anlamına geliyor.”

“Gelecekte çok ciddi çevresel ve sağlık sorunlarını beraberinde getirebilir”

Atıkların doğru yönetilmemesinin çevre sağlığı açısından da büyük risk olduğuna dikkat çeken Başkan Tutdere, “Adıyaman’da kestirimi olarak 20 milyon ton, Türkiye genelinde ise zelzeleden etkilenen 11 vilayette yaklaşık 130 milyon ton atık oluştuğu belirtiliyor. Birtakım araştırmalara nazaran, zelzeleden etkilenen 14 milyon insanın ömür alanlarından yola çıkarak yapılan hesaplamalar, bu ölçünün 350 ila 580 milyon ton ortasında olabileceğini öngörüyor. Bu sayılar, bilhassa 100 milyon tonun üzerindeki atık ölçüsü, ne kadar büyük bir çevresel problemle karşı karşıya olduğumuzu açıkça ortaya koyuyor. Bu kadar devasa bir atığın yanlışsız yönetilememesi, gelecekte çok önemli çevresel ve sıhhat sıkıntılarını beraberinde getirebilir” dedi.

“Atıkların ayrıştırılması ve iktisada kazandırılması için kapsamlı bir sistem kurulması gerekiyor”

Atık yönetiminin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın görevi olduğunu hatırlatan Başkan Tutdere, belediyelerin yeterli bütçe ve ekipmana sahip olmadıkları için süreci verimli yönetemediğini ifade etti. Konuyla ilgili olarak hükumete ve Bakanlığa çağrıda bulunan Başkan Tutdere, “Türkiye Afet Risk Planına nazaran enkazları kaldırmak, yıkmak,molozları kaldırmak Etraf ve Şehircilik Bakanlığının uhdesinde ancak biz misyonumuz ne olursa olsun biz insanların hayatını tehlikeye atacak bu atıkların toplanması için gerekli olan tüm süreçleri yapacağız ancak çok büyük moloz yığını var bununla uğraş etmekte zorlanıyoruz. Türkiye Belediyeler Birliği ve Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın desteğiyle atıkların ayrıştırılması ve ekonomiye kazandırılması için kapsamlı bir sistem kurulması gerekiyor” diye konuştu.

Oturumda, Hatay Büyükşehir Belediyesi’nden Ceren Yavuzyılmaz, İklim Değişikliği Siyaset ve Araştırma Derneği’nden Dr. Baran Bozoğlu ve Çevre Mühendisleri Odası’ndan Ali Güner de afet atıklarının idaresi konusundaki tecrübe ve tekliflerini paylaştı.