Bu rengi daha önce kimse görmedi: Algı sınırlarının ötesinde

İnsanlık, yüz binlerce yıl boyunca dünyayı gözlemledi; lakin bilim beşerlerine nazaran, görsel algımız hala keşfedilmemiş sırlar barındırıyor. ABD’deki bir takım, daha evvel kimsenin görmediği yeni bir renk deneyimlediklerini açıkladı.

Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley’den araştırmacılar, gözün retinasındaki koni hücrelerini lazer darbeleriyle uyararak, “Olo” ismini verdikleri bu eşsiz rengi ortaya çıkardı. Renk, mavi-yeşil tonlarında tanımlansa da, tecrübeye katılanlar bu tarifin yetersiz kaldığını söylüyor.

Elektrik mühendisi Ren Ng, “Bu rengin daha önce görülmemiş bir sinyal olacağını tahmin ediyorduk ama beynin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyorduk. Sonuç inanılmaz derecede doygun ve etkileyiciydi” dedi.

Araştırmacılar, Olo’nun sadece lazerle retinaya müdahale edilerek görülebileceğini, rastgele bir ekran ya da yazılı açıklama yoluyla bu tecrübenin aktarılmasının imkansız olduğunu belirtti.

Görme bilimcisi Austin Roorda, “Bu rengi dijital olarak iletmenin bir yolu yok. Gördüğümüz şey sadece bir versiyon; Olo deneyiminin yanında sönük kalıyor” tabirlerini kullandı.

ALGININ ÖTESİNDE BİR RENK

İnsan gözü, ışığı üç tip koni hücresiyle algılar: uzun (L), orta (M) ve kısa (S) dalga uzunluklarına hassas hücreler. Doğal ışık, bu konileri farklı derecelerde uyarır; fakat M konileri tek başına doğal şartlarda izole biçimde uyarılamaz.

Berkeley takımı bu sınırlamayı aşarak M konilerini tek başına lazerle uyarmayı başardı.

Bazı uzmanlar ise bu bulgulara temkinli yaklaştı. Londra Üniversitesi’nden görme bilimci John Barbur, “Bu yeni bir renk değil, sadece M konilerinden gelen girdinin ürettiği daha doygun bir yeşil,” diyerek çalışmanın kıymetini sorguladı.

Bununla birlikte araştırmacılar, “Oz Vizyonu” ismini verdikleri bu teknolojinin, sırf renk algısını değil, tıpkı vakitte renk körlüğü ve öbür görsel hastalıklar üzerine araştırmaları da ileri taşıyabileceğini düşünüyor.

Ng’ye nazaran Olo’nun günlük yaşama entegre edilmesi pek mümkün görünmüyor: “Bu temel bilim. Olo’yu bir televizyon ekranında ya da VR başlıkta görmeniz yakın gelecekte mümkün değil.”