Dünya’daki en ölümcül hayvanlar hangileri?

Gezegenimizdeki en ölümcül hayvanların hangileri olduğu konusu yıllardır tartışılıyor, lakin artık Crespo Ölçeği isimli yeni bir yol var.

Crespo Ölçeği nedir?

Yazar David Duarte Crespo‘nun geliştirdiği Crespo Ölçeği, bir hayvan çeşidinin makul bir ülkedeki rastgele bir birey için ne kadar tehdit oluşturduğunu ölçüyor. Ölçek, hayvanları nüfus büyüklüğü (PS) ve mevt oranı (MR) olmak üzere iki ana faktöre nazaran sıralıyor. PS, muhakkak bir ülkede tehlikeli bir hayvanla müsabaka mümkünlüğünü gösterirken, MR, global nüfusun (8 milyar) muhakkak bir çeşidin yılda neden olduğu iddiası azamî mevt sayısına bölünmesiyle hesaplanıyor.

Crespo, bu iki faktörü kullanmasının sebebinin, bu bilgilerin çabucak her cinse uygulanabilir olması ve saldırganlık üzere özelliklerin tersine net bir biçimde ölçülebilir yahut iddia edilebilir olması olduğunu belirtiyor. Ayrıyeten, insanların yakınlarındaki yaygınlıkları nedeniyle evcil hayvanlar ve beşerler bu çalışmadan hariç tutuluyor.

Tehlike dereceleri ve kategorileri

PS ve MR’yi temsil eden sayılar, Tehlike Dereceleri (DoD) ismi verilen beş puan ortasında dağıtılıyor. 1 DoD puanı “Çok Muhtemel Değil”i, 5 DoD puanı ise “Çok Muhtemel”i temsil ediyor. Bu sayılar çarpılarak toplam DoD kıymeti elde ediliyor. Azamî DoD pahası 25 olup, bu kıymet hayvanın hangi kategoriye yerleştirileceğini belirliyor. Hayvanlar, DoD kıymetine nazaran 1-5 ortasında sıralanıyor; 5 “Çok Yüksek Tehlike” ve 1 “Düşük Tehlike” olarak kabul ediliyor. 3-5 kategorileri kıymetli tehditler olarak bedellendiriliyor.

Ve işte en tehlikeli hayvanlar

Yeterli dataya sahip olan hayvanlar bu ölçeğe dahil edilmiş durumda. Değişik bir formda, 3-5 kategorilerindeki en tehlikeli hayvanlar ekseriyetle düşük ve orta gelirli ülkelerde bulunuyor. Çalışmada yer alan Russell engereği (Daboia russelii) dışında, en büyük tehditleri oluşturan hayvanların birçok hastalık taşıyıcıları yahut parazitlerden oluşuyor.

Crespo Ölçeği’ne göre en büyük tehditler genellikle sivrisinekler, Russell engereği, kan kurtları ve yabani köpekler olarak belirlenmiş.

Makale Asya Zooloji Araştırma Dergisi’nde yayınlandı.