Eski TÜİK Başkanı Aydemir: Enflasyon doğru açıklansaydı emekli maaşı 20 bin lira olurdu

Yargıtay 7. Ceza Dairesi Onursal Üyesi Seyfettin Çilesiz’in, “TÜİK’in enflasyon datalarının temelsiz olduğu” gerekçesiyle, Ankara 6. Yönetim Mahkemesi’nde açtığı davada, mahkemenin kararını vermesi bekleniyor.

TÜİK DAVASINDA SONA YAKLAŞILDI

Davanın, 3 Mart Pazartesi günü görülen duruşmasında, eski TÜİK Başkanı Birol Aydemir’in uzman olarak dinlenmesi talep edilmiş fakat mahkeme bu talebi reddetmişti. Mahkemeye yazılı beyan sunan Aydemir, TÜİK’in enflasyonu düşük hesapladığı, internet tarama yöntemini kullanarak uygun fiyatlı ürünü enflasyon hesaplamasında kullandığı ve buna karşı çıkan bölge müdürlerinin görevden alındığı iddialarını gündeme getirmişti.

ESKİ TÜİK BAŞKANI’NDAN DİKKAT ÇEKEN SÖZLER

Eski TÜİK Başkanı Aydemir, yazılı beyannamesindeki savlara ait soruları yanıtladı. Mahkemeye sunduğu beyanında belirttiği, “TÜİK ve İTO endekslerini 2022 Ocak ayında eşitlediğimizde TÜİK’in 3 yılda enflasyonu toplam yüzde 31 oranında düşük gösterdiğini söylemek yanlış olmayacaktır” savına ait hesaplamayı nasıl yaptığı sorulan Aydemir, şunları kaydetti:

“TÜİK ENFLASYONU YÜZDE 31 DAHA DÜŞÜK HESAPLADI”

“Çok kolay bir örnekle TÜİK’in enflasyonu düşük göstermesinin sonucunda emeklilerin ve çalışanların maaşlarının son üç yılda üçte bir oranında yani yüzde 31 oranında hesaplandığını ve verildiğini söyledim. 2022 yılından bu zamana kadar ben TÜİK’in açıkladığı enflasyonu en az en düşük yüzde 31 daha düşük hesapladığını ve bundan ötürü da emekli ve memur maaşlarının da bu kadar arttırıldığını savunuyorum.

Bu hesabı nasıl yaptım? Ben yaklaşık üç, dört yıldan beri TÜİK’in enflasyonla ilgili hesaplamalarına biraz kafa yormaya başladım. Bazı göstergelerle doğruluğunu test etmeye çalıştım. Enflasyonu doğru göstermediği ve aşağı doğru gösterdiğini kendi açımdan gördüm. İstanbul Ticaret Odası’nın her ay yayınladığı bir enflasyon sayısı var. O sayıları aldım ve TÜİK’in rakamlarıyla karşılaştırdım. Belki on yıl, daha fazla geriye giden, üstelik her ay, neredeyse 120 aylık bir seri var. Karşılaştırdığımda gördüm ki 2021 ve hatta 2022’nin başına kadar başa baş gidiyorlar. Ortada neredeyse fark yok denecek kadar az. Sonra apansızın ortadaki o yakınlık kopmaya başlıyor ve İTO’nun enflasyonu TÜİK’in enflasyonun üzerinde kalmaya başlıyor. 3, 5,7 puan hatta 20 puanın üzerine çıktığı vakitler da oluyor. İTO formülünü değiştirmedi lakin TÜİK’te yöneticiler ve bakanlar değişti. TÜİK’te ondan sonra enflasyon hesaplarında bir gariplik olmaya başladı.

“ENFLASYON DOĞRU AÇIKLANSAYDI EMEKLİ MAAŞI 20 BİN LİRA OLACAKTI”

2023 Mayısından sonra bir anda bakan değişiyor ve TÜİK Mehmet Şimşek’e bağlı oluyor. Mehmet Şimşek’in sayılar üzerinde süreçler yapmak tarafında bir talimat verdiğini düşünmüyorum. Bunun sonucunda iki sayı tekrar birbirine yanaşmaya başlıyor. Şu an ortalama 5-6 puan farklara düştü. İTO’nun enflasyonu üç yılda TÜİK’in açıkladığı enflasyondan yüzde 31 daha yüksekti, ki bu bence en az diye alıyorum ben, hasebiyle TÜİK enflasyonu en az yüzde 31 oranında daha düşük gösterdi. Bu da maaşları enflasyona nazaran belirlenen emeklilerin ve çalışanların maaşlarının üçte bir oranında daha az arttırılması demektir. Bugün 15 bin lira alan bir emekli, gerçek bir biçimde enflasyon açıklansaydı ve maaşını alsaydı bugün 20 bin Türk Lirası alacaktı. Bugün ikramiye bin lira artırıldı diye ortalık kıyamete döndü. Bin liranın konuşulduğu yerde bir seferlik biz her ay 5 bin liradan bahsediyoruz.”

“8 BÖLGE MÜDÜRÜ AYNI GECE GÖREVDEN ALINDI”

“TÜİK’in 8 bölge müdürünü görevden aldığı ve 2022 yılı mayıs ayı enflasyonu açıklanmadan önce merkezden 6 uzmanın rapor alarak izne çıktığı” iddialarına ilişkin de konuşan Aydemir, şu ifadeleri kullandı: “Benim TÜİK’in enflasyonu yanlış yaptığına dair teknik görüşlerim var. Bir de kurumda yapılan idari tasarruflardan ötürü ben TÜİK’in enflasyon verilerini doğru yansıtmadığını düşünüyorum. TÜİK son 3,4 yıldan beri internet üzerinden topladığı fiyatları da enflasyon hesaplamasında kullanıyor. Ama Türkiye’de kaç kişi internet üzerinden alışveriş yapıyor? Türkiye’de internet üzerinden alışveriş yaparken insanlar en ucuzunu bekliyor ve onu alıyorlar. Toplam harcamanın yüzde kaçıdır bilmiyorum ama düşük bir miktarda olduğu net. Şimdi TÜİK’in, internetten bulduğu en ucuz bir tane eserin fiyatını alıp, bölge müdürlerine, ‘fiyat olarak bunu bildireceksiniz, bunu kullanacaksınız’ dediği savı var. Ben bunun yanlışsız olduğunu düşünüyorum. Niçin? Buna itiraz eden 8 bölge müdürü aynı gece görevden alındı. 8 bölge müdürünün bir gece tıpkı anda vazifeden alınmaları olağan değil. Zira ben o kurumun başkanlığını yaptım, 4,5 yıl. Bürokraside neyin ne manaya geldiğini düzgün bilirim. Hasebiyle bunu kabul etmeyen bölge müdürleri misyondan alındılar.”