Hayvancılıkta Çiftçi Sorunları

(ANKARA) – Kırıkkale’de besicilik yapan çiftçiyi ziyaret eden CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Yetkililer ‘sorun yok’ diyorlar, lakin son 2 yılda Türkiye 1 milyon 200 bin hayvan ithal etti. Türkiye kendi kendine kâfi boyuta gelip, et sıkıntısını da etten mamul eser sıkıntısına da tahlil bulabilir. Bunun için planlama, öngörü ve alana gelip bu işi yapan beşerlerle konuşulursa deva var. Deva yok değil. O raftaki etin fiyatının düşmesi yemin fiyatının düşmesi ile yanlışsız ilgili” dedi.

CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım Orman ve Köyişleri Kurulu Üyesi Ömer Fethi Gürer, CHP Kırıkkale İl Başkanı Onur Yüksel ve Balışeyh İlçe Lideri Burhan Altıntop ile Kırıkkale’nin Beyobası köyünde besicilik yapan Fatih Keskin’i çiftliğinde ziyaret etti. Gürer, hayvancılık yapan Fatih Keskin’den hayvancılık sektördeki sıkıntıları yerinde dinledi. Gürer, vatandaşların raflardaki et fiyatlarından şikayet ettiğini belirtirek, üreticilerin de kazanç sağlayamadığını anlattığına dikkat çekti. Gürer, “Rafta eti alan vatandaş pahalıya eti aldığını söylüyor ama üretici de ‘Ben bu hayvanlara bakıyorum, besliyorum, bölüme götürüyorum, para kazanamıyorum. Kesimhaneden sonra fiyat artışı başlıyor fakat bu bize yansımıyor ‘ diyor” dedi.

Fatih Keskin de “Damızlık hayvanlarımız var. Ancak ciddi problemlerimiz ve sıkıntılarımız var. Televizyonda sürekli ‘et pahalı’ diye konuşuyorlar. Bizim hayvanlarımız mezbahada 350 TL’ye kesiliyor fakat kasap tezgahlarında et 650 TL. Ortadaki 300 TL nerede? Televizyonda bağırıyorlar bağırıyorlar, “hayvan pahalı, et pahalı”, e biz 350 TL’ye kesiyoruz 300 TL’yi kim yiyor kardeşim. Biz onu merak ediyoruz” ifadelerini kullandı.

“Hayvancılık sürdürülebilir olmaktan çıkıyor”

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, besici Keskin’e “Et ve süt kıymetli besin eseri. Bu eserler hayvancılık ile elde ediliyor. Bir büyükbaş hayvanın yetişmesi için için en az 240 gün bakım gerekiyor, yem, ahır ve veteriner masraflarının daima arttırıyor. Bu hayvancılığın sürdürülebilir bir yanı var mı bu türlü giderse” diye sordu. Besici Keskin ise “Sürdürebilmemiz için çeşitli kurallar bize elverirse, kaidelerde yardımcı olsalar biz yaparız mesleğimizi. Köyümüzü terk etmeyiz” yanıtını verdi.

“Üretici ayakta kalmakta zorlanıyor”

Ömer Fethi Gürer, yem fiyatlarının yüksekliği ve diğer maliyetlerin artışıyla köylünün yükünün ağırlaştığını vurgulayarak “Doğal olarak buradaki sorun, evvel yem fiyatlarının yüksek olması. Ahır masraflarınız arttı, veteriner sarfiyatı var, aşı var. Bayramınız yok, seyranınız yok, daima çalışmak zorunda kalıyorsunuz.Kolay değil yapılan iş” diye konuştu.

Besici Keskin de “Vallaha Sayın vekilim, burada yağmur yağınca metropolde beşerler ‘Ayağım çamur oluyor’ diye üzülür, biz yağmur yağınca çamura yatarız. Biz köylüyüz. Biz bu rahmete, rahmana inanıyoruz. Bu memlekette üretimi seviyoruz. Üretmek istiyoruz lakin kaideler pahalı” dedi. Besici Fatih Keskin, mazot, yem ve buzağı desteğinin yetersizliğine dikkat çekerek, “Sorun akaryakıttan başlıyor. Artık Balkan ülkelerinin en küçüğü Yunanistan Bulgaristan’da 45 sente kırmızı mazot satılır. Biz de o mazottan istiyoruz. Biz de tarımımızı o denli yapalım. Bize de çiftçi mazotu versinler. Buzağı takviyesi istiyoruz. 1000 TL buzağı takviyesi veriyorlar. 2 torba yem etmez buzağı dayanağı. Biz nasıl çıkacağız bu işin içinden? 1200-1300 TL 2 torba yem ediyor. Bu buzağıya ben nasıl bakayım. Bir buzağı 2 torba yemle olur mu” ifadelerini kullandı.

“Giderler kıymetli, imkanlar kısıtlı”

Gürer, hayvancılık yapan Fatih Keskin’e “Buzağı mevti var mı burada” diye sordu. Keskin, sektörde yaşadıkları zorlukları şu şekilde anlattı:

“Buzağı vefatı elimizden geldiği kadar kendi çarelerimizle tedavi uygulamaya çalışıyoruz, fazla da yapmıyoruz sayın vekilim. Ama ilaçlar kıymetli, veterinerler yetersiz. Şimdi tarım ilçe müdürlüğü hangi bir köylüye yetişecek? İlaçta takviye yok, veterinerden dayanak yok, mazottan dayanak yok, buzağıdan takviye yok, yemden dayanak yok.”

Keskin, kaynakların yetersiz olduğunu belirterek şunları ekledi:

“Aslında tarım ilçe müdürlüklerimiz falan da geliyorlar lakin takımları yetersiz. Geliyorlar ancak imkanları yok, altlarında araçları yok.”

“Neden ithal ediyoruz? Bize dayanak verin, biz üretelim”

CHP’li Gürer’in, hayvancılık maliyetleri ve zarar durumunu sorması üzerine Fatih Keskin şu ifadeleri kullandı:

“Adam ithal angus mal getiriyor. Getir bana Avrupa’dan damızlık düveyi, ver benim elime; eti de ben üreteyim sana. Niye gidiyorsun Uruguay’dan mal getiriyorsun kardeşim? Ben yapamıyor muyum, ben beceremiyor muyum?”

İthal hayvancılığa karşı olduğunu belirten Keskin, yerli üreticinin desteklenmesi gerektiğini vurgulayarak, “Uruguay’dan adam mal getiriyor. Bana destek ver, ben üreteyim. Ben karşılayayım senin et ihtiyacını” dedi.

“Küçülmeye başladık, gücümüz yetmiyor”

Keskin, hayvancılıkla başladığı dönemde hayvan sayısını artırmayı başarsa da son dönemde küçülmek zorunda kaldığını dile getirerek,”Bizim hayvanımız 10’du, 15’ti, 20 giderek sayı arttı fakat artık tekrar küçülüyoruz. Zira niçin? Masrafımızı karşılamıyor. Çoluk çocuk kimi okula gidiyor, kimi bilmem nereye gidiyor. Artık kendi gücümüz de yetmiyor” şeklinde konuştu.

Üretimin sürdürülebilirliği için girdi maliyetlerinin düşürülmesi gerektiğini belirten Keskin, özellikle yem desteği talebini dile getirerek, “En az yüzde 50 yem dayanağı istiyoruz. Köylüye mazot istiyoruz, köylüye yem istiyoruz, köylüye gübre istiyoruz” dedi. Keskin, yem maliyetlerinin hızla arttığını belirterek samanın 3 TL, yoncanın 8-9 TL, besi yeminin ise 50 kilogramının 550-600 TL arasında değiştiğini söyledi. Gürer, son zamlarla bu fiyatların 700 TL’ye ulaştığını vurgulayarak, yem maliyetlerinin üretimi nasıl zorlaştırdığını dile getirdi.

“Türkiye, kendi kendine kâfi olabilir”

Gürer, ithalat politikalarının yerli üretimi olumsuz etkilediğini belirterek, “Yetkililer ‘sorun yok’ diyorlar, lakin son 2 yılda Türkiye 1 milyon 200 bin hayvan ithal etti. Türkiye kendi kendine kâfi boyuta gelip, et problemini da etten mamul eser problemine da tahlil bulabilir. Bunun için planlama, öngörü ve alana gelip bu işi yapan beşerlerle konuşulursa deva var. Deva yok değil. O raftaki etin fiyatının düşmesi yemin fiyatının düşmesi ile hakikat ilgili” şeklinde konuştu.

Yem ve süt üreticilerine destek çağrısı

Hayvancılıkla uğraşanların girdilerdeki maliyet artışları nedeniyle zorluk yaşadığını ifade eden Gürer, süt üreticilerinin durumuna dikkat çekti ve “Ulusal Süt Kurulu 14,65 TL fiyat verip onun altında da süt alımının yolu hala açıksa, bunun yansıması bu işi yapanlar bu işten vazgeçiyor. Süt üreticiliği yapan para kazanmazsa hayvanını kesite veriyor. Faiz de yüksek, götürüyor parasını faize yatırıyor. Yorulmadan para kazanıyor. O denli olunca hayvancılık da sıkıntı bir iş. Yani ailece işin içindeler. Geliyorlar işte, tatili yok, bayramı yok, seyranı yok. Onun için yetkililere davetimizdir. Yem sübvanse edilip en az yüzde 50 yemde takviye verilmeli. Ahır sarfiyatları karşılanmalı, hayvan refahını artırıcı tedbirler alınıp hayvan refahı sağlanarak daha çok randıman alınmalı” ifadelerini kullandı.

Hayvan refahının üretim verimliliğini doğrudan etkilediğini vurgulayan Gürer, bu konuda bilimsel yaklaşımların önemini belirterek, “Buradaki bir sorun da hayvanın da refahı tam sağlanmazsa ondan randıman de alınamıyor. Onun da yolu; bu bahiste bilgiyle, bilimsellikle sıkıntıları gerçek tahlil üreten veteriner dayanaklı bir yapıyla halledebiliriz. Yetkililere buradan bir kere daha bu hususta da davet yapalım” dedi.