Antalya’nın Manavgat ilçesinde kuyumcu dükkanı çalışanı Cuma Turhan (56) hiçbir eğitim almadan, dinleyerek ve etrafındakilere sorular sorarak 11 lisanı konuşabilir hale geldi.
Manavgat’taki Side Antik Kenti’nde bir kuyumcu dükkanında ‘info’ vazifelisi olarak çalışan Cuma Turhan, renkli kişiliği ve yabancı lisanlara merakıyla hem bölge esnafının hem de turistlerin ilgisini çekiyor. İlkokul 2’nci sınıftayken eğitim hayatını bırakmak zorunda kalan Turhan, 13 yaşında çalışma hayatına atıldı. Bugün 11 lisanı konuşarak turistlerle bağlantı kurabilen Turhan, İngilizce, Almanca, İsveççe, İtalyanca, Felemenkçe ve Fransızcayı ana lisanı üzere konuşabilirken, Norveççe, Rusça, İspanyolca ve Lehçede de turistlerle rahatça anlaşabiliyor. Kürtçeye de hakim olan Turhan, yeni lisanları öğrenmeye ilgisinin hiç azalmadığını söyledi.
ÇOCUK YAŞTA BAŞLAYAN AZİM VE MERAK
Cuma Turhan, 1969 yılında Kayseri’nin Develi ilçesine bağlı Kaleköy’de doğduğunu, babasını küçük yaşta kaybettikten sonra hayat çabasına tek başına devam ettiğini anlattı. Ürgüp’te turizm sektörüne adım attığını kaydeden Turhan, bulaşık yıkarken garsonların turistlerle konuşmalarını dinleyerek ilk yabancı kelimelerini öğrendiğini söyledi. Merakı sayesinde, hiçbir şekilde yabancı dil eğitimi almadan, dinleyerek ve çevresine sorular sorarak yeni diller öğrenmeye çalıştığını belirten Cuma Turhan, sahip olduğu tek serveti olan yüzüğünü satarak yol parası yapıp, 1986 yılında Antalya’ya çalışmaya geldiğini, otel resepsiyonundan restorana, halıcılığa kadar birçok işte çalıştıktan sonra 1996 yılında Side’ye yerleştiğini aktardı. Side’deki sıcak atmosferin kendisini cezbettiğini belirten Turhan, “Side, yarımada olduğu için daha sıcak ve samimi bir yer. Büyük şehirleri sevmiyorum. Burayı çok sevdim ve kalmaya karar verdim” dedi.
‘ELLERİME YAZARAK ÖĞRENMEYE BAŞLADIM’
Yabancı lisanlara ilgisini her vakit koruduğunu anlatan Cuma Turhan, Aramice ve Rumca öğrenmek istediğini lisana getirdi. Yabancı lisana ilgisinin Ürgüp’teyken başladığını söyleyen Turhan, “Ürgüp turizm bölgesiydi. Çok ilgimi çekti. Ben hayatımda hiç turist görmemiştim. Orada Japonlarla tanıştım. Çalıştığım yerde yattım, sandalyelerin üzerinde. Kış olduğunda da pide fırını üzerinde yatıyordum. Bulaşık yıkarken garsonun yemekleri anlatışını duydum ve çok heveslendim. İçimde bir kıvılcım patladı. Gizli gizli onları seyrederek, ‘Bu ne demek’ diye, ellerime tek tek yazarak öğrenmeye başladım” dedi.
‘ELİMDEN GELSE 20-30 LİSAN ÖĞRENMEK İSTERİM’
Antalya’da çalışmaya başladığı devirlerde turistleri gördüğünde çok heyecanlandığını ve memnun olduğunu aktaran Cuma Turhan, “Her gün etrafımdaki insanlardan, ‘Bu ne demek’ diye diye İngilizce, Almanca, İsveççe, Norveççe, daima meraklıydım, daima öğrendim. Hala da öğreniyorum. Lisan deyince bana bir şey geliyor. Seviyorum. Elimden gelse 20- 30 lisan öğrenmek isterim. Bir şeyi hedefliyorum, ‘Bu İngilizce bana yeter’ diyorum. Ondan sonra Almanca. Almanla evlilik yaptığım için o da etken oldu. Hollandaca, İsveççe, Norveççe derken, odaklanıyorum ve o lisandan bilmediğim şeyleri etrafıma soruyorum, akıllı telefondan söz kelime öğreniyorum. Birkaç lisanda zorlanıyorum. Rusçaya yatkın değilim. Lakin Avrupa lisanlarına çok yatkınım. Almancayı öğrendiğiniz vakit Hollandacayı anlayabiliyorsunuz. Türkçeyi bildikten sonra Azerbaycanlılar ve Kırgızlarla nasıl anlaşabiliyorsanız, her lisandan sonra öbür lisanlar daha kolaylaşıyor” diye konuştu. Kendisine göre en zor dilin Arapça olduğunu söyleyen Cuma Turhan, “Hollandalılar gırtlaktan konuşur, İtalyanlar müzik üzere, kulağa beğenilen gelir. Arapça ve Rusça biraz zordur” dedi.
‘EN SICAK TURİSTLER ALMANLAR’
Türkiye’ye en sık gelen ve en sıcak ilişki kuran turistlerin Almanlar olduğunu belirten Cuma Turhan, “Bazıları 20-30 defa ülkemize geliyor. Türk kültürüne ilgileri öylesine büyük ki Türk bayrağı dövmesi yaptıran bile var” dedi.
Fransız ve Hollandalı turistlerin daha uzaklıklı olduğuna dikkati çeken Turhan, bu kültürlerde resmiyetin ağır bastığını, Fransızların İngilizce bilseler dahi kendi lisanlarında konuşmayı tercih ettiğini, İngiliz turistlerin de genel olarak daha soğuk bir yaklaşım sergilediklerini söyledi.
‘TURİZMDE GENÇ NESİL GİDEREK AZALIYOR’
Turhan, yıllardır turizm dalında çalıştığını ve mesleğini son nefesine kadar sürdüreceğini belirtirken, genç jenerasyonun ise turizme ilgisinin giderek azaldığını vurguladı. Çırak yetiştirmede zorluk çekildiğini ve gençlerin satış alanında çalışmak istemediğini söyleyen Turhan, “Turizmde bir gelecek var ama arkamızdan gelen yok. Biz son futbolcularız, yedeğimiz yok” diye konuştu.
‘ÖĞRENMEYE DEVAM EDİYORUM’
Boş vakitlerinde genel kültür araştırmaları yapmayı tercih ettiğini, sinema izlemek yerine belgeseller ve tarihi mevzulara yöneldiğini söyleyen Cuma Turhan, internet üzerinden dünya mutfaklarını, gelenekleri ve kültürel alışkanlıkları keşfetmeye devam ettiğini belirterek, “Çin’in sokak yemeklerinden Urfa’nın geleneksel lezzetlerine kadar farklı mutfaklara merakım var. Öğrenmeye devam ediyorum” dedi.
İş arkadaşı ise Cuma Turhan’ın lisan konusunda çok meraklı olduğunu belirtirken, her lisanı öğrenmek istediğini, kendilerinden de takviye istediğini anlattı.