İngiliz Bakan NTV’ye konuştu: Ukrayna’da barış için top Rusya’da

İngiltere’nin Avrupa ve Kuzey Amerika’dan Sorumlu Devlet Bakanı Stephen Doughty NTV’de Deniz Kilislioğlu’na özel açıklamalarda bulundu.

Ukrayna savaşını 2022’den beri ve ilk Antalya Diplomasi Forumu’ndan beri tartışıyoruz. Bugüne geldiğimizde ise savaşı sona erdirmek için yapılabileceklerden bahsediyoruz. Trump’ın aklındaki ateşkes mi yoksa barış planı mı? Peki Avrupa’nın bu sorunu çözmek için katkısı ne olabilir? ABD yetkilileriyle ilişkiniz var mı? Öyleyse bunu bir barış muahedesi haline getirmek için ortak bir yer oluşturmak mümkün mü?

“Ben de birkaç hafta evvel Kiev’deydim. Gerçeği tekrar gördüm. Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığı, sebepsiz saldırganlığı gördüm. Ve şehirlerde yaşayan sivillerin korkunç koşullarla karşılaştığını gördüm. Ben oradayken kentte devam eden saldırıların sesini duydum. Hepimizin öncelikle ateşkes ve sonrasında kalıcı ve sürdürülebilir bir barış için bir yol bulmak istediğimiz çok açık ve net. Ukrayna’nın gelecekteki müdahalelere karşı kendini savunabileceği ve caydırıcı olabileceği bir barış için çabalıyoruz. Bu yüzden net biçimde Lider Trump ve Türkiye’nin de ortalarında olduğu Avrupalı ortaklarımızla birlikte çalışmak istediğimizi her fırsatta vurguluyoruz. Her türlü barış sürdürülebilir olmalı.”

“KÜRESEL GÜVENLİK KELAM KONUSU”

Nasıl olabilir? Bunu sahada gerçekleştirmenin ana fikri nedir?

“En kıymetlisi, Ukrayna kendini savunup Rusya üzere düşmanlarına karşı caydırıcı olabilmeli. Ve Ukraynalılara şu anda Rus akınlarına karşı durabilmek için gereken takviyenin sürdüğünden emin olmalıyız. Ve işte bu yüzden. Fransa ve Türkiye de dahil olmak üzere Avrupa ortaklarıyla birlikte birtakım toplantılar yaparak istekliler koalisyonunu bir ortaya getirdik. Toplantıları koordine ediyoruz. Brüksel’de bir toplantı gerçekleştirdik. Bugün de önemli toplantılar yapılıyor. Elbette, askeri, ekonomik, diplomatik ve politik olarak Ukrayna’ya dayanak için yeni kelamlar veriyoruz. Atlantik ötesi güvenliliğimize olan bağlılığımız üzere sarsılmaz ve dengeli bir formda ilerliyoruz. Yalnızca Avrupa için değil Avrupa’nın ve geniş anlamda küresel güvenlik için de Atlantik ötesindeki ve Avrupa’daki ortaklarımızla birlikrte kararlılıkla çalışıyoruz”

Brüksel toplantısından bahsettiğinizi söylediniz ve herhangi bir barış anlaşmasından sonra konuşlandırılabilecek bir gönüllü koalisyonu ve bazı askerlerin konuşlandırılmasına dair bazı görüşmeler olduğunu biliyoruz. Peki Birleşik Krallık’ın bu barışı koruma operasyonuna öncülük etmesi durumunda katkısı ne olabilir?

“Biz de bu hususta adım atacağımızı çok net bir biçimde belirtiyoruz. Yani alanda askerler olacak. Lakin Ukrayna’ya günlük savunmalarında da destek olmayı sürdürüyoruz. Siviller hayatını kaybetmeye devam ediyor. Rusya’nın bu savaşı yürütmek için kullandığı kaynaklara da bakıyoruz. Bu nedenle çok sert yaptırımlar getirdik ve Rusya’nın savaş eforlarını destekleyecek yakıta ve materyale ulaşmasını da engellemeye çalışıyoruz. Bu yüzden barışın sürdürülebilir olduğundan emin olmak için Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupalı ortaklarımızla çalışmamız gerekiyor. Zira geçmişten biliyoruz ki Rusya tekrar tekrar saldırdı. Yalnızca Ukrayna için değil Avrupa ve global güvenlik için bunun gelecekte de yaşanmasına müsaade edemeyiz.”

“İSTEKLİLER KOALİSYONU” VURGUSU

Bu savaşın diğer tarafı da Rusya. Avrupa ülkelerinin çabalarını nasıl görüyorlar, mesela Amerika Birleşik Devletleri ile Riyad’daki açıklamalarınız konusunda ya da barış anlaşmasından sonra asker konuşlandırılması konusunda ne diyorlar?

“Bunun bir Rusya’nın saldırganlığı ile başlayan bir savaş olduğunu çok net şekilde biliyoruz. Ukrayna barış konusunda ciddi olan taraf. ABD ve Avrupa’dan gelen teklif konusunda adım atmaları çok kıymetli. Lakin Rusya’dan henüz bir yanıt gelmedi. Türkiye ve İngiltere’nin “İstekliler Koalisyonu”nun modülü olarak yapmaları gereken çok kıymetli şeyler var. Bilhassa Karadeniz’deki seyrüsefer güvenliğinin korunması konusunda. Karadeniz’in ticaret için yine inançlı bir bölge haline gelmesi gerekiyor. Türkiye’nin tahıl tedariği için gösterdiği çabalar son derece önemli. Aynı zamanda Karadeniz’in güvenliğini sağlamak değerli. Çünkü bölgeye mayın döşenmiş durumda.. Türkiye sorumlulukları doğrultusunda savaşın en başından beri çok kıymetli adımlar attı. Türkiye ile ve Avrupalı ortaklarımızla çok yakın çalışacağız. Lakin günün sonunda top Rusya’da. Ve maalesef son birkaç günde gördüklerime bakacak olursam akınlarına devam edeceklerine ve sivillere yönelik hücumlarını artıracaklarını söyleyebilirim. Ve bu sona ermeli. Onlar da öne çıkıp sürdürülebilir bir ateşkesin tarafı olmalılar.”

“KARADENİZ’DE GÜVENLİK SAĞLANMALI”

Karadeniz’deki denizcilik güvenliği konusunu detaylandırabilir misiniz? Türkiye’nin katkıları konusunda bilgi verebilir misiniz?

“Birçok farklı biçimde birlikte çalışabiliriz. Fakat öncelikle karadenizin ve buradaki besin sevkiyatlarının güvenliğini sağlamak gerekli. Tabi şu anda ticari gemilerin kullanabildiği kimi rotalar mevcut. Bölgedeki birçok ortağımız da tıpkı fikirde.”

“TÜRKİYE KİLİT ORTAĞIMIZ”

Tahıl anlaşmasından bahsederken, etrafta hiç savaş gemisi yoktu.

“Tam olarak bundan bahsediyorum. Yani yalnızca bu rotaları itimada almak kâfi değil. Mayınlar üzere gemiciliğe yönelik öteki tehditlerle de başa çıkmamız gerekiyor. Bu sebeple işbirliğine gereksinimimiz var. Bu durum Ukrayna ile ilgili olduğu kadar Avrupa’nın da güvenliğiye doğrudan bağlantılı. İşte bu yüzden hem NATO müttefikleri olarak İngiltere ve Türkiye’nin Fransa ve başka kilit ortaklarımızla birlikte, NATO’nun kilit taşları olarak tüm Avrupa halklarımızı savunmamızla alakalı. Gelecekteki saldırılardan, terörden ve diğer tehditlerden savunabilmek için birçok farklı şekilde birlikte çalışmamız gerekiyor. Ama en önemlisi Ukrayna’nın yanında olmayı sürdüreceğiz. Onlara dayanağımız muhakkak sarsılmaz. Başkalarıyla birlikte çaılşmayı sürdüreceğiz ancak dediğim üzere Top Rusya’nın alanında. ve Şimdi, onlardan beklediğimiz bir ilerleme göremedik.”

“SAVUNMA HARCAMALARI ARTMALI”

Trump idaresi iktidara geldikten sonra Avrupa’nın tartıştığı yeni güvenlik yapısıyla ilgili olacak. Amerikalıların garantileri olmadan kolay olmayacak üzere görünüyor ? Bu hususta ne dersiniz.

“Hep çok net olduk. Transatlantik alanda ve Avrupa’da Güvenliğimizi NATO ittifakı koruyor. Amerika Birleşik Devletleri ile özel bir ilişkimiz var. Ve bu konuda Başkan Trump ve yönetimiyle çok yakın olmaya devam edecek. NATO’ya ve 5. unsura dayanağı konusunda çok netti ve Avrupa’nın da öne çıkıp savunmaya daha fazla harcama yapması gerektiğini söyledi. Bizde bunu yapıyoruz.. Türkiye de ve diğer ortaklarımız da bunu yapıyor.. Avrupa’nın savunmaya daha fazla yatırım yapması gerektiği konusunda Lider Trump ile tıpkı fikirdeyiz. Bu bahiste ortaklarımızla yakın işbirliği içindeyiz ancak İttifakımız da güçlü, birlikte bir formda çalışıyoruz.”

Ama siz başka bir ittifak yapmayı tartışıyorsunuz.

“Hayır katiyen güvenliğimizin temel taşı NATO’dur. Bu konuda hep çok net olduk. Birlikte yakın çalışacağız. Birleşik Krallık ve TÜrkiye bu görüşü paylaşıyor. Tüm ortaklarımızla yakın şekilde çalışmaya devam edeceğiz. Karşılaştığımız yeni tehditleri de dikkate alırsak, başkalarını da savunmaya daha fazla yatırım yapmaları konusunda esaretlendireceğiz. Türkiye’nin bu bahislerde eşsiz deneyimleri var.”

Avrupa Birliği üyesi bile değiliz ama.

“Artık İngiltere de AB üyesi değil. Fakat tıpkı biçimde AB ile güvenlik savunma iştiraki arayışı içindeyiz. Bu bence bu Ab ile ikili bağlantılarımızla güvenliğimizin temel taşı NATO içindeki bağlantılarımızı birbirine kenetlemek”