İşlerini yapay zekaya kaybedenler anlattı: “Sesimi duydum ama bu ben değildim”

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte hayatı kolaylaştıran birtakım yenilikler, birebir vakitte bir “tehdit” olarak da algılanabiliyor. Son devirde sık sık basına yansıyan “Yapay zeka, gelecekte hangi mesleklerin sonu olacak?” minvalindeki haberler de bu algıyı kuvvetlendiriyor.

İngiltere’nin The Guardian gazetesine konuşan çalışanlar, işlerini yapay zekaya nasıl kaybettikleri konusundaki tecrübelerini paylaştı.

“BİZİ İŞTEN ÇIKARIP YAPAY ZEKAYA PROGRAM YAPTIRDILAR”

Bu şahıslardan biri, Polonya’nın Kraków kentinde çalışan 31 yaşındaki gazeteci Mateusz Demski’ydi. 10 yıldır özgür gazetecilik yapan Demski, yaklaşık iki yıldır da Radio Kraków’da bir sabah programı sunuyordu.

Ağustos 2024 yılında yaklaşık 10 meslektaşıyla birlikte işten çıkarılan gazeteci, “Radyo istasyonunun mali sorunlarının olduğu söylendi. Bu benim için nispeten sorun değildi çünkü başka gelir kaynaklarım da vardı. Ama birkaç ay sonra Radio Kraków’da üç yapay zeka karakterinin sunduğu programların başlayacağını duydum. Her birinin yapay zeka ile oluşturulmuş fotoğrafları, bir biyografisi ve belirli bir kişiliği vardı. Bunun daha genç dinleyicileri hedef alan bir ‘deney’ olduğunu söylüyorlardı” diye konuştu.

Demski’nin anlattığını nazaran, yapay zeka karakterlerinin yaptığı birinci işlerden biri Polonyalı muharrir Wisława Szymborska ile bir “röportaj” olmuştu. Szymborska, 1996 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görülmüş bir isimdi. Dahası, Szymborska, programdan 12 yıl evvel hayatını kaybetmişti. Demski, bu durumun etik olup olmadığını da sorguluyordu.

İşten çıkarılan birtakım şahısların imza kampanyası başlattığını anlatan gazeteci, kanalın bunun akabinde kelam konusu “avatarları” kullanmayı bıraktığını söyledi. Radyo istasyonu, artık ise “rehberlik” etme savıyla yapay zeka yerine öğrencileri çalıştırıyor.

“KARAKTERİMİN REPLİĞİNİ DUYDUM AMA BU BENİM SESİM DEĞİLDİ”

ABD’nin San Francisco kentinde yaşayan 31 yaşındaki Richie Tavake isimli seslendirme sanatkarı da yapay zekadan etkilendiğini anlattı.

Bu işi yapabilmek için 10 sene eğitim gördüğünü, bu işin bir yetenek gerektirdiğini belirten Tavake, “Yaratıcı yapay zekanın benim dalımdaki tesirini ben şahsen hissettim. Yakın vakit evvel kaydını yaptığım bir diziyi dinliyordum; karakterimin bir replik söylediğini duydum lakin bu benim sesim değildi. Ben bu kısmın ses kaydını yapmamıştım. Üretimci ile irtibata geçtim, o da bana fazladan bir replik söyletmek için sesimi bir yapay zeka yazılımına yüklediklerini söyledi. Lakin bunun için benim müsaademi almamıştı. Daha sonra sesimi başka yapımcıların erişim sağlayabildiği bir platforma yüklediğini öğrendim. Kaldırılmasını istedim lakin bunun yapılması için beş şahısla konuşmam gerekti” dedi.

Müşterilerinden birinin kendisine “daha hızlı” olduğu için yaratıcı yapay zeka kullandığını söylediğini anlatan Tavake, bunun çeşitlilikle ilgili de sıkıntılar yaratacağı görüşünde. Seslendirme sanatkarı, “Ben Amerikalı-Samoalıyım ve yapay zeka tarafından üretilmiş bir Samoalı sesi duymaktan mutlu olmazdım. Bu yanlış, hatta incitici olurdu” diye konuştu.

“CHATGPT’YE KOY GİTSİN”

İngiltere’de yaşayan 49 yaşındaki metin müellifi Annabel Beales de yapay zekanın olumsuz sonuçlarını iş hayatında birebir yaşayanlardan.

2023 yılında hayalindeki işe girmeyi başardığını anlatan Beales, sekiz ay çalıştıktan sonra kendisine gitgide daha az iş verildiğini fark etti. Bir gün işvereninin bir çalışana “ChatGPT’ye koy gitsin” dediğini duydu. Pazarlama departmanının yapay zekayı sık sık kullanmaya başladığını belirten Beales, kendisinden ise yalnızca son okuma yapmasının istendiğini belirtti.

Müdürüne yapay zekanın kendi yerine geçip geçmeyeceğini soran bayana, müdürü işinin güvende olduğunu vurguladı. Beales, bundan altı hafta sonra insan kaynakları departmanıyla toplantıya çağrıldı ve derhal işten çıkarılacağı söylendi.

Eski şirketinin internet sitesini görmenin kendisine keder verdiğini anlatan bayan, sitede artık yapay zeka ile oluşturulan içeriklerin olduğunu anlattı.

“BENDEN KURTULACAKLARINI HİÇ BEKLEMİYORDUM”

İngiltere’de yaşayan 28 yaşındaki grafik dizayncı Jadun Sykes da 21 yaşından bu yana çalıştığı şirketin yapay zekanın geliştirilmesinin akabinde bunu “daha yaratıcı” olmak için kullanma konusunda istekli olduğunu anlattı. Sykes, “Bunu e-posta yazmak ya da görsel üretmek için getirdiklerini biliyordum ama benden kurtulacaklarını hiç beklemiyordum” dedi. Bir gün, ansızın insan kaynakları departmanına çağrıldığını belirten adama, durumuna artık muhtaçlık olmadığı ve yaptığı işi artık yapay zekanın yapacağı söylendi.

Yaşadıkları hakkında bir YouTube görüntüsü çektiğini ve viral olduğunu anlatan Sykes, bu sayede tek mağdurun kendisi olmadığını anladığını belirtti. “Tüm bunlar bir hiç uğruna mıydı?” diye soran adam, aylarca iş aradığını lakin grafik tasarım alanında iş bulamadığını kelamlarına ekledi.