TBMM Başkanı Kurtulmuş, Tokyo’daki konferansta Gazze’deki duruma dikkat çekti ve yansısını lisana getirdi.
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Tokyo’da Sasakawa Vakfı’nda düzenlenen konferansta gerçekleştirdiği konuşmada, “Gazze üzerinde akıl almaz, siyasi rasyonalite dışı, hiçbir şekilde kabul edilemez, tarihi hiçbir gerçekle örtüşmeyecek yeni tekliflerin, Filistin halkının Gazze’den tehcir edilmesi anlamına gelen teklifleri kabul etmek, masaya koymak, üzerinde konuşmak dahi mümkün değildir. ‘Gazze’ dediğiniz yer Sayın Trump’un şirketlerine satılık kupon arsa değildir” dedi.
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, resmi ziyaret kapsamında geldiği Japonya’nın başkenti Tokyo’da, Sasakawa Vakfı’nı ziyaret etti. Vakıf Onursal Başkanı Yohei Sasakawa bir süre görüşme yapan Kurtulmuş, daha sonra ” Orta Doğu’da Barış Perspektifi ve Türkiye” başlıklı konferansta hitap etti. TBMM Başkanı Kurtulmuş, 10 yıl önce de burada “Küresel bir barış mümkün müdür?” bahisli bir konuşma yaptığını lakin ortadan geçen vakit içerisinde problemlerin değişse de dünyada istedikleri, arzuladıkları, halkların, milletlerin eşitliği, insanların da yaratılışta eşitliği prensibine dayalı global bir barışın tesis edilemediğini belirtti.
Türkiye ve Japonya’nın iki dost ve kardeş ülke olduğunu lisana getiren Kurtulmuş, yalnızca ülkelerin idareleri ortasındaki yakınlık değil, halkların ortasındaki benzerliğin, ortadaki uzaklıkların çok uzak olmasına karşın iki ülkeyi birbirine yakınlaştıran en değerli etkenlerden biri olduğunun altını çizdi. Kurtulmuş, aile kıymetlerine bağlılık, ulusal manevi hislere güçlü bir formda yer vermek ve tıpkı vakitte da büyük bir toplumsal dayanışma ruhuna sahip olmanın hem Türk hem de Japon milletinin ortak özelliklerinden olduğuna dikkati çekti.
Tarih içerisinde iki ülke ortasında çok yakın münasebetlerin olduğunu söz eden Kurtulmuş, Türkiye-Japonya ortasındaki bağlantıların başlangıcında en değerli role sahip olan Osmanlı Sultanı Abdulhamid Han’ı ve dönemin Japonya İmparatorunu şükranla andığını; onların ortaya koyduğu dostluk ilişkilerinin yıllar içerisinde geliştiğini vurguladı. Kurtulmuş, Ertuğrul Fırkateyni’nin Japonya’ya yaptığı gezinin dönüş yolunda karşılaştığı büyük faciada bütün varını yoğunu ortaya koyarak Türk askerlerini kurtarmak için gayret sarf eden Japon halkının olağanüstü yardımlaşması ve dayanışmasına şahit olduklarını, Ertuğrul Fırkateyni için gösterilen yardımseverliğin hafızalardan hiç silinmediğini söyledi. Ertuğrul Fırkateyni Faciası’nın 135’inci yılı olduğuna işaret eden Kurtulmuş, geçen yıl da Türk-Japon diplomatik ilişkilerinin başlangıcının 100’üncü yılı olduğuna işaret etti.
“Her şeyden evvel Japon halkına karşı bizim sempati beslememizin en önemli nedenlerinden birisi de Hiroşima ve Nagazaki’de karşılaşmış olduğunuz büyük tahribattır, felakettir” tabirini kullanan Kurtulmuş, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“İnsan eliyle gelen büyük bir cinayetin, katliamın her yıl dönümünde bizler de sizlerden binlerce kilometre ötede hem Hiroşima’yı hem Nagazaki’yi anıyoruz ve orada ölenlerin, öldürülenlerin yalnızca Japonlar değil bütün insanlık olduğunu biliyor ve inanıyoruz. Birebir biçimde geçmiş devirler içerisinde birçok ortak bahiste çaba ettik. Bunlardan birisi zelzele felaketleri. Türkiye’de özellikle Van depreminde ve son olarak 2023 yılında Kahramanmaraş merkezli yaşadığımız büyük felakette ilk gelen arama kurtarma ekipleri Japonya’dan gelen takımlardı. Nasip olursa bugün akşam yemeğinden evvel Japonya’dan gelen arama kurtarma ekiplerini temsilen bir grup arkadaşımızla birlikte olacağız ve şükranlarımızı bir kere daha hatırlatacağız. Aynı şekilde Van deprem yardımları sırasında hayatını kaybeden Doktor Miyazaki’ye bir kez daha şükranlarımızı tabir etmek isterim”
Kurtulmuş, Anadolu ve Japon halkları uzak mesafelerde olmasına rağmen yakın, tarihi kültürel özelliklere sahip olduğunu; İran-Irak Savaşı sırasında Tahran’dan Japonların hızlı bir şekilde tahliye edilmesinin Türkiye tarafından bir dostluk vazifesi olarak telakki edildiğini ve çok başarılı bir operasyonla Japonların kurtarıldığını anlattı.
Kurtulmuş, “Ümit ederim ki geçmişten gelen bu dostluk bağlantılarımız bundan sonra da yer kürede barışın, adaletin sağlanabilmesi için ortak bir taban oluşturur ve daima birlikte Türkiye ve Japonya bilhassa önümüzdeki periyotta gelişecek olan çok kutuplu, çok merkezli dünya sistemi içerisinde değerli iki ülke olarak yardımlaşma ve dayanışmalarını artırırlar” ifadelerini kullandı.
Yeryüzünde problemlerin, savaşların, çatışmaların, işgallerin yüksek bir noktaya çıktığı ve insan eliyle gelen tahribatın, insanoğlunu topyekün büyük bir felaketle karşı karşıya bıraktığını dile getiren Kurtulmuş, özellikle uluslararası sistemin hemen her alanda kurumlarının, kuruluşlarının ilkelerinin yerle bir edildiği zor bir dönemden geçtiklerini vurguladı.
“Soykırımın yaşandığı ortamda ne yazık ki dünyanın neredeyse bütün milletlerarası kurum ve kuruluşları sessiz, çaresiz, duyarsız kalmıştır”
Son 1,5 yıl boyunca Gazze’de sivil halka karşı İsrail’in yönetiminin sınır tanımaz tavırları ve bu çerçevede aldığı desteklere bağlı olarak 60 bine yakın insanın haksız ve suçsuz yere öldürülmesinin insanlığın kabul edebileceği bir şey olmadığını söyleyen Kurtulmuş, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:
“Ne yazık ki bu 60 binin 20 bini çocuklar, öteki büyük kısmı da yaşlılar ve bayanlardır. Böylesine büyük bir soykırımın yaşandığı ortamda ne yazık ki dünyanın neredeyse bütün memleketler arası kurum ve kuruluşları sessiz, çaresiz, duyarsız kalmıştır. Bunun kabul edilebilmesi mümkün değildir. Onun için diyoruz ki bütün insanlık olarak bilhassa samimi olarak barıştan, insanlıktan, insanlığın onurundan yana olanların yeryüzünde barışın kurulabilmesi için fikirlerini ortaya koyması, ortak mesailerini artırması gerekir. Bu, tahminen uzun yılları gerektiren bir gayrettir lakin ne kadar çabuk başlarsak ne kadar kısa yoldan arayı almaya çalışırsak insanlığın hayrına olan sonuçları elde edeceğiz O bakımdan Sasakawa üzere barışa kıymet veren vakıfların, sivil toplum kuruluşlarının ve siyasetin nitekim güçlü bir halde bu süreçte yer alması ve işbirliği yapması gerektiğini tabir etmek isterim”
“Suriye artık büsbütün silahlardan arındırılmalı”
Kurtulmuş, dünyanın çabucak her bölgesi büyük bir türbülansın içerisinde olduğunu fakat Türkiye’nin içinde bulunduğu bölgenin, en fazla çatışmanın, kaosun, krizin yaşandığı bölgelerin başında geldiğinin altını çizdi.
Rusya- Ukrayna arasındaki savaşın üçüncü yılını doldurduğunu anlatan Kurtulmuş, bir an evvel bu savaşın bitirilmesi için her iki ülkeyle de konuşabilen, meseleyi en başından itibaren müzakere edebilen dünyada neredeyse tek ülke olan Türkiye’nin, barışın sağlanması için büyük bir çabayı ortaya koyduğunu söyledi. Türkiye’nin barışa yönelik girişimlerini anlatan Kurtulmuş, “En kısa süre içerisinde her iki tarafın da razı olabileceği, onurlu ve kalıcı bir barışın sağalabilmesi, bölge barışını sağlayacak en önemli adımlardan birisi olacaktır. Rusya-Ukrayna Savaşı’nın devamı en başından söz ettiğimiz üzere yalnızca iki ülke ortasında savaş değil, Rusya ile topyekün batı dünyası ortasında bir savaşa dönme potansiyeline sahiptir. Ümit ederim ki yeni gelişmeler Rusya-Ukrayna Savaşı’nın en kısa süre içerisinde bitirilmesine ve kalıcı, insan onuruna yaraşır, iki tarafın da kabul edebileceği bir barışın temin edilmesine vesile olur” dedi.
Suriye’deki gelişmelere değinen Kurtulmuş, Suriye’de 61 yıldır devam eden büyük bir zulüm ve diktatörlüğün çökmesinin ardından halkın iradesiyle yeni bir yönetim kurulmaya başladığını hatırlattı.
Türkiye olarak Suriye’de de kalıcı, adil bir barışın oluşmasını istediklerini lakin hepsinden değerlisinin Suriye’de devlet kurumlarının, kamu kurum ve kuruluşlarının kurumsal kapasitelerinin güçlendirilerek yoluna devam etmesinin en büyük temennileri olduğunu belirten Kurtulmuş, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:
“Suriye’nin geleceğiyle ilgili 3 temel hususu kıymetli gördüğümüzü söylemek isterim. Birincisi Suriye’nin toprak bütünlüğü mutlaka sağlanmalıdır. İkincisi Suriye’de bütün tarafların temsil edildiği, dini, mezhebi, etnik ve siyasi farklılıkların bir ortada yaşayabildiği olgun bir demokrasinin inşa edilmesi için adımlar atılmalıdır. Bölgenin istikrarlı tek demokrasisi olan Türkiye, bu bahiste kardeşimiz, dostumuz ve komşumuz olan Suriye halkına karşı demokratik rehberlik görevini yerine getirmekte kararlıdır. Üçüncü temel sorun ise bilhassa DEAŞ, PYD, PKK üzere terör örgütlerinin varlığıyla uzunca bir müddettir terör örgütlerinin cenneti haline getirilen Suriye artık külliyen silahlardan arındırılmalı, tek bir silahlı öge olarak Suriye’nin milli ordusu varlığını korumalıdır. Bunun için diyoruz ki Suriye’deki bütün silahlı kümeler bu yeni ulusal ordunun çatısı altında bir ortaya gelmeli. Bildiğimiz kadarıyla şu ana kadar 20’ye yakın silahlı grup, silah bıraktığını ilan ettiler ve milli ordunun şemsiyesi altında yer almayı kabul ettiler. Bu 3 temel hususun Suriye’nin geleceği için kıymetli olduğunu, en kısa vakitte Suriye’de demokratik rejimin inşa edilmesi için önündeki engellerin kaldırılacağını ümit ediyoruz.”
Kurtulmuş, güçlü bir kültüre, medeniyete, büyük bir mirasa ve zenginliğe sahip olan Suriye’nin kurumsal kapasitesinin artırılması için Japon halkının da desteklerini beklediklerini söyledi.
TBMM Başkanı Kurtulmuş, bölgedeki önemli ülkelerden birinin de Libya olduğuna işaret etti. Türkiye’nin siyasi istikrarsızlıklar nedeniyle büyük bedeller ödeyen Libya’da bütün taraflarla görüşebilen az ülkelerden olduğunu söyleyen Kurtulmuş, “Türkiye, Libya’da da tek bir çatının, oradaki farklılıkların giderilerek yine halkın bütün kesimlerinin temsil edildiği yeni bir Libya’nın inşasından yanadır” diye konuştu.
“Filistin meselesi artık insanlığın meselesi haline gelmiştir”
İsrail’in Gazze’ye yönelik hücumlarının bölgesel bir kriz olmanın ötesine geçtiğini, tüm vakitlerin ve bütün dünyayı ilgilendiren sıkıntılarından biri olduğunu vurgulayan Kurtulmuş, “Ne yazık ki ardına aldıkları güçlerden temin ettikleri, devşirdikleri; siyasi, askeri ve öbür güçlerle birlikte Gazze’de yaşayan 1 milyon 400 bin masum sivil insanın üstünde, bütün dünyanın gözü önünde, bir televizyon filmi izlercesine ortaya konulan büyük bir vahşet sergilenmektedir. Türkiye olarak başından itibaren bu vahşetin sona erdirilmesi, uluslararası camianın harekete geçmesi için bütün gücümüzle mücadele ettik. Her platformu kullanarak Gazze’de, genel manada Filistin’de barışın sağlanması için uluslararası camiayı uyarmaya, harekete geçmeye ve gerçekten tavır almaya sevk etmek için mücadele ettik” dedi.
İsrail’in soykırımlarının devam ettiği müddet boyunca BM üyeliğinin askıya alınmasını teklif ettiklerini kaydeden Kurtulmuş, “Geldiğimiz noktada, bundan sonra Filistin meselesi artık insanlığın meselesi haline gelmiştir. Dünyanın her yerinde hükümetleri Netanyahu yönetimini tutsa bile milyonlarca insan sokaklara çıkarak büyük bir insanlık cephesi oluşturdu. Haktan, adaletten, vicdandan ve insaftan yana tavır aldılar. Eğer insanlık cephesinin bu kuvvetli çıkışları olmasaydı uluslararası mahkemelerde Netanyahu ve ekibi aleyhine bu davaların sonuçlanması ya da ilerlemesi mümkün olmazdı” sözlerini kullandı.
“Gazze, Sayın Trump’un şirketlerine satılık kupon arsa değildir”
Kurtulmuş, Japonya’nın Filistin-İsrail meselesinde iki devletli çözümü desteklediğini belirterek, “Ancak iki devletli bir çözümden bahsederken sadece kağıt üzerinde var olan bir Filistin devletinden bahsetmiyorum. Tam manasıyla var olan bütün kurumsal kapasitesini geliştirmiş, toprak bütünlüğünü sağlamış, egemenliğini temin etmiş bir Filistin’den bahsediyoruz. Orta Doğu’da özgür bir Filistin devleti tam manasıyla kurulmadan Orta Doğu’da barış olmaz” değerlendirmesinde bulundu.
Orta Doğu’da barışın anahtarının Filistin meselesinin hakkaniyetli çözümünden geçtiğini söyleyen Kurtulmuş, şu ifadeleri kullandı:
“Gazze üzerinde, akıl almaz, siyasi rasyonalite dışı, hiçbir formda kabul edilemez, tarihi hiçbir gerçekle örtüşmeyecek yeni tekliflerin, Filistin halkının Gazze’den tehcir edilmesi anlamına gelen teklifleri kabul etmek, masaya koymak, üzerinde konuşmak dahi mümkün değildir. Bunu hiçbir kimse kabul etmez. Bölge halkları bunu kabul etmez. Bir kere daha buradan seslenmek istiyorum, ‘Gazze’ dediğiniz yer Sayın Trump’un şirketlerine satılık kupon arsa değildir. Gazze asırlar içerisinde vatanlarını koruyan Filistinlilerin kanlarıyla suladıkları kutsal bir vatan toprağıdır. Münasebetiyle bundan sonraki periyotta burada da iki devletli tahlilin, 1967 sonlarında bir Filistin devletinin oluşmasının ve orada bulunan bütün dinlere ilişkin kutsalların korunmasını teminat altına alan Birleşmiş Milletler kararlarının uygulandığı bir periyoda girmek zorundayız. Müslümanların, Hristiyanların ve Musevilerin hepsinin kutsallarının korunduğu bir devrin kesinlikle tesis edilmesi lazım.”
“Dünyanın çivisi çıkmıştır”
Kurtulmuş, sorunların küresel sorunlar olduğunu aktararak, “Dünyanın çivisi çıkmıştır. Dünya sisteminin bütün kurum ve kuruluşları hak ile yeksan olmuştur. İnsan Hakları Üniversal Beyannamesi’ne bakıyorsunuz, Helsinki Sözleşmesi’ne bakıyorsunuz. Her bir cümlesine imzamızı atarız. Ancak ne yazık ki ne İnsan Hakları Kozmik Beyannamesi ne Helsinki Kontratı ne de rastgele bir öteki memleketler arası kontrat geçerliliğini taşımamaktadır” şeklinde konuştu.
Çözümün, yeni bir dünya sisteminin kurulması için gayret sarf etmekten geçtiğini aktaran Kurtulmuş, “Güçlü olanın, gücü elinde bulunduranın istediği her şeyi yaptığı bir dünya değildir, haklı olanın da hakkının teslim edildiği bir dünyanın kurulabilmesi lazım” dedi.
İnsanların yaradılışta ülkelerin ise egemenlikte eşitliğini savunan bir anlayışın hakim olması gerektiğini vurgulayan Kurtulmuş, “Japon halkının ya da Türk halkının Amerikan halkından ne eksikliği vardır? ya da Japonya’nın ve Türkiye’nin egemenlik bakımından Birleşmiş Milletlerin 5 tane veto hakkına sahip ülkesinden ne eksikliği vardır? Bunu kabul etmek mümkün değil. Sıkıntı bir şey teklif ettiğimin farkındayım fakat inanın ki öteki bir çıkış yolu yoktur” değerlendirmesinde bulundu.
Dünyada, “çok kutupluluk” denen bir dönemin başladığını belirten Kurtulmuş, bu “çok kutupluluğun” aynı zamanda “çok merkezlilik” anlamına da geldiğini söyledi. Çok merkezli ülkeler arasında Türkiye ve Japonya’nın da yer alacağı görüşünü paylaşan Kurtulmuş, “Türkiye ve Japonya çok kutuplu yeni dünya nizamı içerisinde; ulusal kimlikleriyle, birikimleriyle ekonomileriyle, demokrasileriyle, bölgelerindeki tesirleriyle ve yeryüzünde değerli fikirleri ortaya koyabilecek tarihi perspektifleri ve birikimleriyle önümüzdeki devirde isminden çok kelam ettirecek iki ülkedir” açıklamasını yaptı. – TOKYO