Naci Görür’den çok sert uyarı: İstanbul bizi çökertir beyler şaka etmiyorum

Kanal İstanbul Süreci Bilgilendirme toplantısında konuşan Profesör Dr. Naci Görür, korkulan muhtemel İstanbul sarsıntısına ait ihtarlarını tekrarladı ve “Kanal İstanbul’a ‘evet’ diyen yerbilimciler varmış, ben bu sorumluluğu alamam” tabirini kullandı. Görür, Kanal İstanbul’un fay üzerinde olduğunu vurguladı ve “Duymayan duysun” serzenişinde bulunarak, ” Türkiye’nin Marmara Bölgesi çökerse ekonomik bağımsızlığı kalmaz. İstanbul bizi çökertir beyefendiler latife etmiyorum. Yani İstanbul Marmara Bölgesi çökerse bütün Türkiye diz üstü çöker.” dedi.

NACİ GÖRÜR’DEN “KANAL İSTANBUL” UYARISI

Kanal İstanbul Süreci Bilgilendirme toplantısına katılan yer bilimci Profesör Dr. Naci Görür, projeyi yerbili açısından değerlendireceğini ifade ettikten sonra “Kanal İstanbul’a evet diyen yerbilimci varmış, kimlerdir, tanımıyorum, ben bu sorumluluğu alamam, o arkadaşlarla aynı görüşte değilim” dedi. “Kanal İstanbul fay hattının üzerinde, canlı fayla cirit atıyor” uyarısında bulunan Görür, Marmara’dan geçen fay çizgileri hakkında bilgi vererek, İstanbul’da 7’nin üzerinde büyüklükte zelzele mümkünlüğünü hatırlattı ve şunları söyledi: “Ben burada yer bilimleri ve deprem açısında bu yapılmak istenilen yapıyı ya da projeyi değerlendirmek istiyorum. Az önce izlerken bütün bilirkişiler hayır demiş, bütün yer bilimciler evet demiş… ben bunun sorumluluğunu alamam.

“MARMARA DENİZİ’NİN İÇİNDEN FAY GEÇİYOR”

Buna evet diyenlerde kimdir hiç bilmiyorum. 45 senemi bu ülkede geçirmiş bir yer bilimci olarak, iyi kötü ulusal uluslararası niteliği olan burada tek bir yer bilimci bir kişi bilmiyorum. Oda tuhaf. Ama o arkadaşlarla aynı görüşte değilim. Sebebi çok basit. Marmara Denizi’nin içerisinden Kuzey Anadolu fayının kuzey kolu geçiyor. Bunlardan bir tanesi adaların güneyinde biz ona adalar. Adalar Fayı diyoruz. Başkası de Yeşilköy açıklarından Silivri açıklarına kadar uzanan Kumburgaz Fayı diyoruz.

“AKIL İŞİ DEĞİL”

10 sene o faylar üzerinde araştırma yaptık. Ben de araştırmanın başkanı olarak İtalyan, Fransız gemileriyle tam donanımlı Türkiye’de olmayan, dünyanın en donanımlı gelmeleri ve bilim adamlarıyla çalışmalar yaptık. Bu iki fayın kilitli olduğunu saptadık. Kilitli fay demek şu anda güç biriktiriyor. Kırılmasını mahzur olan bir sürtünme kuvveti var. O sürtünmeyi yendiği anda zelzele üretecek. Yapılan çalışmalar Parsosns ve başkaları Amerikalı bir bilim adamının çalışmasıyla 30 sene içerisinde her an olmak kaydıyla kırılma mümkünlüğü yüzde 64 dedi birinci çalışmasında sonra revize ettiler. Geçen sene yüzde 47’ye düşürdüler. Şimdi bu kadar bariz, bu kadar yani her an olabilecek bütün dünyanın bilim dünyasının da kabul ettiği bir depremde herhangi bir sorun görmüyoruz demek yani akıl işi değil. Neyse onlar neye göre diyor onu bilmiyorum. Fakat ben size şunu şu kadarını söyleyeyim.

“MARMARA’DA SARSINTI OLURSA VERİLECEK KAYIP TASAVVUR BİLE EDİLEMEZ”

Bu Kumburgaz fayı kırılırsa kendi başına birinci başta kırılacak faydır. Yedi nokta iki en az zelzele üretir. Adalar fayı yalnız başına kırılırsa en fazla yedi mertebesinde zelzele üretir. İkisi birden kırılırsa yedi buçuğa kadar gidebilir. İstanbul’u tehdit eden yedi buçukluğunda bir deprem vardır. Şimdi ben sizler de anlıyorsunuz falan ama ben inandığınıza da inanmıyorum depreme. Eğer inanmış olsanız bu kadar söze gerek yoktur. Bir an önce iş yapılırdı. Ben gerçekten bizim siyasilerimizin depreme yeterince hakikaten inandıklarını zannetmiyorum. Evet biliyorlar söylüyorlar konuşuyorlar ama öyle değil. Çünkü Türkiye’nin gündemini görüyorum ben. Yok bu türlü bir şey yok. Artık İstanbul’da, Marmara Bölgesi’nde daha doğrusu sarsıntı olursa çok büyük bir kayıp veririz, can kaybı, mal kaybı tasavvur bile edilemez.

MARMARA BÖLGESİ ÇÖKERSE EKONOMİK BAĞIMSIZLIK KALMAZ”

İstanbul’da en yetkili insanlar yani kurumlar bile yüzde altmışından fazlasının deprem dirençli olmayan yapı stokundan meydana geldiğini söylüyor. Siz İstanbul’u bir düşünün, sokağını düşünün, meskenlerini düşünün yani bu türlü kullandıkları betonu düşünün, korozyona uğramış demirleri düşünün. Daha şu anda rastgele bir şey yokken çöken meskenleri düşünün, halkın bilinçsizliğini düşünün. Bir sürü daha nedenler yaparsınız? İstanbul bizi çökertir beyefendiler latife etmiyorum. Yani İstanbul Marmara Bölgesi çökerse bütün Türkiye diz üstü çöker. Bunu duymayan duysun. Bu latife değil ve buna inanmıyorsa da inandıklarına sorsun. Nitekim bilim adamına sorsun. Yoksa bu türlü bilim adamı olup da titri çok olan var ya hani, siyasetin buyruğunda. Onları kastetmiyorum ben. Direkt doğruya, milletlerarası nitelikte bilim adamına sorsun. Türkiye’nin Marmara Bölgesi çökerse ekonomik bağımsızlığı kalmaz.

“İŞ DÜNYASI DEPREME HAZIRLANMAYI BİLMİYOR”

Bizim ekonomistler, iş adamları, iş dünyası depreme hazırlanmayı bilmiyor. Onlar depreme hazırlanmak deyince sadece fabrikalarının sağlam olduğunu zannediyorlar bir de tahtaya vuruyorlar. Bana bir şey olmaz diyorlar. Emin olun ben bunu TÜSİAD’ın icra konseyinde da birebir konuşmayı yaptım orada gördüm. Bakın bu iş latife değil. İBB’nin sadece yaptığı 97 bin binanın çok ağır hasar alacağını düşünürsek mevtin en fazla oradan olacağı, yüzde doksan yedi. Bir milyon yüz bin yapı stoku var, bina var. 97 binin içinden çöküleceğini düşünürsek yüklü olarak 97 bin bina, yüz bin bina deyin. Her birini beş katlı söyleyin artık beş katlı kalmadı. Beş yüz kat demektir iki daire koyun, bir milyon daire. Her daireye dört kişi koyun, dört milyon insan vefatla burun buruna ölecek demiyorum. Lakin mevtle burun buruna. Artık sizin vicdanınıza, insafınıza sığınıyorum. Dört milyon insanın kaçı yaşasın ya? Ne kadar azaltabilirsiniz? Yani tehlike büyük.

“KANAL İSTANBUL FAY HATTININ ÜZERİNDE”

Bu Kanal İstanbul’a şimdi geleyim. Kanal İstanbul tam fay hattının Üzerinde şaka değil üzerinde. Yani Sazlıdere Barajıyla Küçükçekmece’nin denize açıldığı yerde canlı faylar cirit atıyor. Bizim çalışmalarımızda biz bunları gördük. Yani direkt doğruya bu Küçükçekmece’nin altı, Büyükçekmece’nin altı, Büyükçekmece’nin batısı, orada gördüğümüz heyelanların hepsi dipten doğrudan doğruya Marmara’ya gerçek gelen canlı faylara bağlı. O faylar da Kumburgaz fayına bağlı. Kumburgaz Fayı harekete geçerse bütün bu faylar harekete geçecek. Sizi hiçbir güç orada ayakta tutmaya mümkün değil. Hele bu türlü betonla metonla yani bir diyelim kanal yapacaksınız ayakta durmasını düşüneceksiniz bu mümkün değil.

Orada heyelanlar büsbütün bu faylarla tetikleniyor. Orada şu anda bile hareket var. Bizim uzaydan yaptığımız çalışmalara nazaran şu anda yılda iki santimetreye varan hareket var hareket. Zelzele meprem yok. Büyükçekmece kayıyor, batıya gerçek kayıyor, güneye gerçek kayıyor. Yani burada belediye liderleri var. O binalar artık hoş gözüküyor duruyor ya kıyıda yapmışsınız. Bakın 20 sene sonra tez ediyorum ben yaşar mıyım, yaşamam diyelim de ancak o 20 sene sonra bunların hepsi şakülden kayacak.

“NE KADAR İNSAN O KADAR ÖLÜM DEMEKTİR”

Çünkü alttan iki santim kayıyor. İki santim kayma 20 santim santim eder. Fakat şakülden kaydırır onu başlar çatlamaya. O büyük binaların hepsi çatlağın, patlağın kaymanın içinde kalacaklar ve oturmayacaklar. Latife değil lakin artık orada bol bol binalar yapıyoruz, gökdelenler yapıyoruz hünermiş üzere. Orada yer berbat çimentolanma yok, suyu fazla orada ivme kıymeti çok fazla yani zelzelenin ivme kıymeti çok fazla sarsıntının suratı orada çok fazla sıvılaşma çok fazla. Yani her şeyiyle orası tam bir cehennemin içi o bölge. Siz oraya yapı yapıyorsunuz yapı yoğunluğunu artırıyorsunuz insan getiriyorsunuz, nüfusu artırıyorsunuz. Bir zelzele bölgesinde yapılmaması gereken tek şey ne kadar yapı o kadar insan o kadar mevt demektir ya. ya bunu anlamak bu kadar sıkıntı mu.

Ama siz her şeyi bütün bunların söyledik kitaplar yazdık. İBB de bastı bu türlü cilt cilt kitaplar. Benim de en son kitabımız çıktı tekrar. Ben illa yapacağım diyor inat ediyorsunuz. Biz o denli çok yüksek adamların bileğini bükecek halimiz yok. Bilim adamı olarak bu yanlış diyoruz. Bilimsel bilgilere nazaran söylüyoruz. Yani onun dışında bir şey değil. Daha güzel bir bilim adamı varsa o da çıkar der ki sayın Görür senin dediğin şu şu şu şu hakikat değil. O vakit bilim doğruyu kabul etmek zorundadır. Fakat bugün karşımıza o denli çıkılmıyor. Artık inatlaşıyorsanız o vakit illa yapacağım diye. 64 milyar dolara çıkıyor diyelim.

“BURASI ÇOK ÖZEL BİR BÖLGE”

Şimdi burası çok özel bir bölge. Neden özel bir bölge. Ana faydan ayrılmış fay kollarının içerisinden geçtiği ivmesi, suratı, kayması vesairesi yüksek bir yer bu özel bir bölgedir. Yani dünyada her yerde zelzelenin dalgaları geldiği vakit en fazla ivmenin olduğu, en fazla suratın olduğu en fazla titreşimin olduğu yer değildir. Oralar sarsıntı zonlarıdır. Ben diyorsun ki inat ettim sarsıntı sonunda kanal yapacağım. O vakit ben yenilgiyi kabul edeyim. O vakit diyeceğim yetkililere şu. Tamam yap yapacaksan yap. Ancak burada yapacağın yapının fiyatını, maliyetini olağan bir yerdeki yapı üzere asla düşünme. Yani bunu binaya örnek vereyim yani kanal yerine. Olağan bir binanın metrekaresi 20 bin 30 bin lira ise sen buraya yüz bin harcamak zorundasın.

“BU İŞİ SAKIN YAPMAYIN”

O vakit bu Kanal İstanbul’un maliyeti 64 milyara mal olmaz 104 milyara da mal olmaz. Güneydoğu’daki üzere çok daha fazlaya mal olur. O vakit da benim bir hakkım var sormaya. Milyonlarca insanın can güvenliği yokken hayatları tehlikedeyken bu ülke bu kadar yoksul fukaralıktan ezilirken sen niçin 200 milyarı buraya vereceksin? Sebep ne? Ne bekliyoruz buradan? ve işte burada herkes de söyledi yani. Bir getirisi yok, bir şey getirisi olsa kabul ederim yani. Getirisi olan bir projesi olsa bilim olarak kabul ederiz. Ne getiriyor bize Allah aşkına. Onun için aklı selim garip gelsin. Bütün yetkililere lütfen sesimi duyun rica ediyorum, yalvarıyorum. Benim hayatım bu yolla gitti, geçti. Bu işi sakın yapmayın. Başınıza sıkıntı alırsınız. ve bu işi de çözemezsiniz. Yazıktır, günahtır”