Noterlik Kanunu Değişikliği Kabul Edildi

(TBMM) – TBMM Genel Kurulu’nda, “Noterlik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” kabul edildi.

TBMM Genel Kurulu Gülizar Biçer Karaca Başkanlığı’nda toplandı. Birleşimde “Noterlik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ görüşüldü. Muhalefetin “etki ajanlığı” olarak isimlendirdiği ve ağır yansıları üzerine dün geri çekildiği açıklanan 16. unsur, bugünkü birleşimde AK Parti’nin önergesiyle çıkarıldı.

Noterlik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifiyle, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı doğrultusunda Avukatlık Kanunu’nda değişikliğe gidiliyor. Buna nazaran, avukatlık stajına fiilen mahzur olmamak kaidesiyle rastgele bir işte sigortalı olarak çalışılması, avukatlık stajının yapılmasına mani olmayacak.

Adli ve idari yargı hakim ve savcı adayları yahut yardımcıları ile hakim ve savcılar hariç olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşlarının takım yahut konumlarında vazife yapanlar da misyon yeri gizli kalmak kaydıyla mahkemelerde yapılan staj sürecinde aylıksız yahut fiyatsız müsaadeli olarak avukatlık stajı yapabilecek. Bu periyotta ilgilinin talebi üzerine yıllık müsaadeler de kullandırılabilecek.

Avukat yanında yapılacak staj sürecinde ise kamu kurum ve kuruluşu tarafından ilgilinin ifa ettiği kamu vazifesini aksatmayacak formda çalışma saatleri ile müsaade devirleri ve müddetleri düzenlenebilecek. Fakat ifa edilen kamu vazifesinin niteliğinden ötürü tıpkı anda staj yapma durumunda kamu misyonunda aksama ortaya çıkacağı hallerde avukat yanında yapılan staj sürecinde de ilgiliye aylıksız yahut fiyatsız müsaade verilebilecek.

İlgili mevzuatta memur takımlarına geçiş hakkı tanınan kontratlı işçi lakin memur takımlarına geçiş hakkını kazandıktan sonra bu kararlardan yararlanabilecek. Aylıksız yahut fiyatsız müsaadeler başka mevzuatta yer alan sınırlamalara tabi olmayacak.

Kamu kurum ve kuruluşlarının takım yahut durumlarında misyon yapanların staj sürecindeki müsaade periyotları ve müddetleri ile çalışma saatlerinin düzenlenmesine ait yordam ve asıllar Cumhurbaşkanlığı’nca çıkarılan yönetmelikle belirlenecek.

Bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce avukatlık stajına başlamış olanlar hakkında önceki hükümler uygulanacak.

Noterlere ilişkin düzenlemeler

Noterlik Kanunu’nda yapılan değişiklikle noterlerin tatil gün ve saatlerinde çalışmasına ait yordam ve asıllar düzenleniyor. Buna nazaran, noterlerin tatil gün ve saatlerinde çalışması, Türkiye Noterler Birliği’nin mütalaası alınarak Adalet Bakanlığı’nca yürürlüğe konulacak yönetmelikte düzenlenecek. Noterlik Fiyat Tarifesi, her yıl mart ayı yerine ocak ayı başında düzenlenecek.

Noterliklerde yapılan süreçler ve düzenlenen kağıtlar sebebiyle ödenmesi gereken vergi, fotoğraf, harç, bedelli kağıt bedelleri, noterlik fiyatları ile öbür süreç sarfiyatları nakit olarak yahut banka kartı, kredi kartı ve gibisi kartlar kullanılarak tahsil edilecek.

Noterlerin vergi, fotoğraf ve harçlar ile pahalı kağıt bedellerine ait beyanname verme yolu sadeleştirilecek. Buna nazaran, bir evvelki aya ilişkin beyannameler, her ayın birinci beş iş günü içinde hazırlanacak ve tıpkı müddet içinde ilgili dairelere verilecek.

Araç sicil ve tescil sistemi data tabanında yer alan bilgilerin Karayolları Trafik Kanunu’nun ek 18’inci unsuru çerçevesinde kişi ve kurumlarla paylaşılması karşılığında sorgu yahut dönen kayıt başına Türkiye Noterler Birliği’nce 2 lira süreç iştirak hissesi alınacak. Bu ölçü, her yıl bir evvelki yıla ilişkin Vergi Usul Kanunu kararları uyarınca tespit ve ilan edilen yine değerleme oranında takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılarak uygulanacak. Genel idare kapsamındaki kamu yönetimlerinden iştirak hissesi alınmayacak. İştirak hissesinden muaf olan öbür kişi ve kurumlar ile uygulamaya ait konular yönetmelikle belirlenecek.

El yazısıyla imzalanarak hazırlanan noterlik süreçleri, inançlı elektronik imzayla Türkiye Noterler Birliği’nin bilişim sistemine kaydedilecek.

Teklifle Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı doğrultusunda Yargıtay, Danıştay ve Sayıştay başkanlıkları ile hakim ve savcı takımlarına ait düzenlemeye de gidiliyor.

Türk Uygar Kanunu’ndaki değişiklikler

Türk Medeni Kanunu’nda yapılan değişiklikle ismin değiştirildiği nüfus siciline ait kayıt, Basın İlan Kurumu’nun ilan portalında ilan edilecek. Bu ilanda; kararı veren mahkeme, kararın verildiği tarih, evrakın temel ve karar numarası ile isminin değiştirilmesine karar verilen kişinin nüfusa kayıtlı olduğu yer, doğum tarihi, anne ve baba ismi, evvelki ismi ve soyadı, mahkeme kararıyla verilen yeni ismi ve soyadı yer alacak.

Boşanma davası reddinin katileşmesinden sonra ortak hayatı kuramayan çiftlerin yine dava açabilmesi için gereken mühlet 3 yıldan 1 yıla indirilecek. Boşanma sebeplerinden rastgele biriyle açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın mutlaklaştığı tarihten başlayarak 1 yıl geçmesi halinde, her ne sebeple olursa olsun ortak hayat yeniden kurulamamışsa, evlilik birliği temelden sarsılmış sayılacak ve eşlerden birinin istemi üzerine boşanmaya karar verilecek.

Adli Yargı Birinci Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemeleri’nin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’da değişiklik yapılacak. Buna nazaran en kıdemli Cumhuriyet savcısının, Cumhuriyet başsavcıvekili olarak misyon yapmasına ait düzenleme kaldırılacak. Bölge adliye mahkemelerinde Cumhuriyet başsavcıvekili Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenecek. Ayrıyeten iş durumunun gerekli kıldığı yerlerde birden fazla Cumhuriyet başsavcıvekili görevlendirilebilecek.

Devlet üniversiteleri ÇİM kurabilecek

CMK’deki diğer bir düzenlemeyle de devlet üniversiteleri Çocuk İzlem Merkezi (ÇİM) kurabilecek. Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’daki değişiklikle mahkumların örgün ve yaygın öğretim haklarının kapsamı genişletilecek. Buna nazaran, açık ceza infaz kurumları ile çocuk eğitimevlerinde bulunan mahkumların tüm öğretim cinslerinden; öteki ceza infaz kurumlarında bulunan mahkumların ise kurum içinde verilebilen yaygın, dışarıdan ve açık öğretim programlarından yararlanmaları sağlanacak. Kapalı ceza infaz kurumunda bulunan mahkumlar, kurum içinde açılan örgün öğretim programlarına, kurum disiplin, sistem ve güvenliğini tehlikeye düşürmeyecek biçimde, kurumsal kapasite ve imkanların uygunluğu ölçüsünde devam edebilecek. Yaş, eğitim seviyesi, engellilik durumu, toplumsal ve ekonomik durum ile gibisi ölçütlere nazaran muhtaçlığı olan mahkumlara öncelik verilecek.

Hükümlüler, merkezi imtihanlar ile açık öğretim kurumları imtihanlarına, imtihan merkezi olarak belirlenen ceza infaz kurumlarında katılacak. Kurum ve kuruluşlar ile üniversiteler, imtihanlara ait gerekli düzenlemeleri yapmak ve önlemleri almakla yükümlü olacak.

Açık ceza infaz kurumları ile çocuk eğitimevlerinde bulunan mahkumların öğretimden yararlanması yahut imtihanlara katılması, mahkumun; başarısız olması, devamsızlık göstermesi, eğitim ve imtihan alanlarında Kanun’da yazılı disiplin cezasını gerektiren eylemlerden birini gerçekleştirmesi veya öğretim programının ceza infaz kurumunun işleyişine yer ve zaman itibarıyla uygun olmaması halleri dışında engellenemeyecek.

Öğretime ve sınavlara ilişkin usul ve esaslar, Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulunun (YÖK) görüşü alınarak Adalet Bakanlığı’nca çıkarılan yönetmelikle belirlenecek.