Terörsüz Türkiye sürecinde kritik hafta: PKK silah bırakmaya başlıyor

“Terörsüz Türkiye” sürecinde çok değerli bir kademeye gelindi. “Çok kritik bir Temmuz ayı geçireceğimizi” söylemek abartı olmaz. Aslında Temmuz ayını “kritik” kılan gelişmeler, geçtiğimiz hafta başladı. MİT Başkanı İbrahim Kalın, 1 Temmuz’da Kuzey Irak’ı ziyaret etti ve süreçle ilgili temaslarda bulundu. Kalın, daha sonra da Hakkâri, Yüksekova, Çukurca ziyaretlerinde bulunup üs bölgesini ziyaret etti. O ziyaretle ilgili olarak evvel toplumsal medyaya sonra basına yansıyan bir fotoğraf da ilgi çekmişti. Fotoğrafta MİT Başkanı Kalın, askeri bir noktadan dürbünle bakarken görülüyordu…

Önce tahminen o ziyareti anlatıp değerine değinmek de gerekiyor; Fotoğrafın çekildiği alan yaklaşık 1800 rakımlı bir zirve. Daha evvel birçok defa terör örgütünün saldırdığı bir nokta. Burada birçok sefer şehit verdik. Büyük akınların birinde 9, başkasında 12 şehit verdiğimiz bir nokta. Hududun 26 kilometre içinde. PKK’nın mağaralarının bulunduğu bir alan. Zap-Metina bölgesinde. Birbirlerine yaslanmış sıradağların kilometrelerce uzandığı bir alan.

Kalın’ın ziyareti, askerlere moral gayeli. Ancak sahayı koordine etmek açısından da değerliydi. Kamuoyuna da “Terörsüz Türkiye sürecinde siyasi temasları yürütürken güvenlik tarafı da ihmal edilmiyor” bildirisi vermek açısından kıymetliydi. Bizim edindiğimiz bilgilere nazaran, asker tarafı bu ziyaretten epeyce memnun. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ve Genelkurmay Lideri Orgeneral Metin Gürak, MİT Başkanı Kalın’ı arayarak ziyaret için teşekkür etti. Her iki isim, “Ziyaretin askerlere moral olduğu” değerlendirmesi yaptı.

Yine bizim edindiğimiz bilgilere nazaran, İbrahim Kalın, o bölgeyi ziyaret eden asker olmayan birinci isim. Temmuz ayı Terörsüz Türkiye süreci için çok kıymetli dedik. Bunu biraz daha açmak açısından bir takvimi paylaşmadan evvel şu notu da paylaşalım: Süreci yürüten değerli isimlerin üstünde durduğu bir nokta var;

Terörsüz Türkiye sürecinde toplumun ve siyasetin süreci kabullenip taşıyabilme kapasitesini artırabilmek için yapay, yapay kampanyalar yerine ana aktörlerle sıkıntıyı çözmek gerekiyor.

Toplumun önüne koyabilecek şeyleri oluşturmak için ana aktörlerle tahlilde uzlaşmak gerekiyor. İşte Kalın’ın Kuzey Irak ziyareti de o denli anlaşılıyor ki bu emele yönelikti. Kalın, 1 Temmuz’daki Erbil ziyaretinde bir takvim belirlenebilmesi açısından değerli temaslar yürüttü. Silah bırakma evresinin uyumu için görüşmeler yaptı. Zira silah bırakma sürecinin Bağdat, Erbil ve Ankara ayakları olacak.

Şimdi belirlenen takvime gelirsek; Aslında takvim dün başladı ve iki hafta boyunca kıymetli gelişmeler bekleniyor. DEM Parti heyetinin dünkü İmralı ziyareti sonrasında bugün DEM Parti heyetini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan kabul edecek. Çarşamba günü çok kıymetli bir görüşme daha olacak; MİT Başkanı İbrahim Kalın, Meclis Lideri Numan Kurtulmuş’u ziyaret edecek… Bu görüşmelere döneceğiz lakin takvimin çok kıymetli bir ayağını daha paylaşalım; MİT Başkanı Kalın, Salı günü yani 8 Temmuz’da bu kere Bağdat’a gidecek…

Kalın, Erbil’de olduğu üzere Bağdat’ta da süreçle ilgili, silah bırakmayla ilgili detayları konuşacak, uyumu için temaslar yürütecek. Kalın, Bağdat’ta Irak Cumhurbaşkanı, Başbakanı, bakanlar, istihbarat servisi dahil 10’dan fazla isimle görüşecek. Takvimin birinci sırasındaki görüşmelere geri dönersek; Bizim edindiğimiz bilgilere nazaran, DEM heyeti, terörist başı Öcalan’a süreçte gelinen noktayı anlattı.

Kalın’ın Meclis Başkanı Kurtulmuş ile görüşmesi ise şu açıdan çok çok önemli; MİT Başkanı, süreçle ilgili olarak Meclis’te kurul kurulmadan evvel bir manada siyasi partileri bilgilendirmiş olacak. Çok mümkün ki Kalın, diğer birçok devlet yetkilisi ile olduğu üzere Kurtulmuş ile de süreç boyunca görüştü… Fakat bu sefer basının da bilgisi, takibi olarak yapılacak görüşme değerli;

Bu sürecin bir devlet projesi olduğu bildirisini verme açısından, bunu belki hem DEM Parti hem de terör örgütüne gösterme açısından kıymet taşıyor…

Bu görüşmeyi, her iki tarafa da verilen bir “kararlılık” iletisi olarak okumak mümkün…

Sürecin Çarşamba’dan sonra da çok değerli gelişmelerle devam etmesini bekliyoruz…

Ve bilindiği üzere haftasonu AK Parti’nin Kızılcahamam kampı var…

Yüksek olasılıkla Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kızılcahamam kampının açılış konuşmasında “Terörsüz Türkiye” süreci açısından yeni bir çerçeve çizecek…

Süreçteki kıymetli bir öbür başlık olan Meclis Komisyonu’na geçmeden şunu da belirtelim…

Günü konusunda farklı açıklamalar geliyor. Kimi haberler kamuoyuna yansıyor;

Silah bırakmanın bu hafta başlamasını bekliyoruz…

Güvenlik kaynaklarından bizim edindiğimiz bilgilere nazaran;
Silah bırakma, kümeler halinde ve Irak alanında olacak.

Farklı noktalarda gerçekleşecek olan silah bırakma, belirlenen bir vakit içinde tamamlanacak.
Bırakılan silahlar da kayıt altına alınacak.

Burada bir noktanın daha altını çizelim;
Gerek sürecin tamamı, her kademesi gerekse de daha özelde silah bırakma süreci son derece hassas…

Yine yaptığımız görüşmelerden edindiğimiz izlenim o ki tahlil sürecinden alınan derslerle, o süreçten edinilen deneyimle hareket ediliyor ve bundan sonra da o denli hareket edilecek.

Süreci yürüten isimler bir noktaya bilhassa dikkat çekiyor:

Fiilî silah bırakma kadar zihin hazırlığı kıymeti.

Sürecin sağlıklı yürütülebilmesi açısından bu çok kritik kıymette bir durum.

Baştan beri kelam ettiğim iki haftalık takvimin, sürecin ilerleyen devirleri için tahminen de en değerli belirleyicilerinden olacak ayağına gelelim;

O ayağı, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki çalışmalar oluşturuyor.

Ve o çalışmalar için de kritik adres, kurulması için hazırlıkların sürdüğü komisyon…

Edindiğimiz bilgi, kurulun Temmuz ayı ortasına kadar kurulmuş olacağı yönünde…

Komisyon, yaz uzunluğu çalışacak…

Meclis’in tatile girmesi, kurul çalışmalarının devamı açısından mani değil, bunu belirtelim…

Komisyon hangi bahisleri çalışacak?

Buna geçmeden evvel çok değerli bir notu daha paylaşalım;

Komisyonun kurulmasıyla birlikte, Terörsüz Türkiye sürecinde daha evvel kamuoyuna açıklanan o beş etaptan dördüncü etaba geçilmiş olacak…

Sürecin kıymetli aktörleriyle yaptığımız görüşmelerde öne çıkan bir kıymetlendirme var;

Komisyonun görev alanı, Kürt sorunu değil…

Burada şunu belirtelim; AK Parti iktidarları periyodunda atılan adımlarla Kürt probleminin büyük ölçüde çözüldüğüne dikkat çekiliyor.

Komisyonun görev alanı silah bırakma ve toplumsal entegrasyon olacak…

Yine altı çizilen, bilhassa dikkat çekilen bir nokta daha var;

Sürecin sonunda ulaşılacak nokta, bir af ya da cezasızlık olmayacak…

Hapishanelerde bulunan terör örgütü mensuplarından hasta ve yaşlıların durumunun kıymetlendirilmesi, infaz mühletleri dolanlarla ilgili muhtemel adımlar ve düzgün hâl değerlendirmesi yapılabilir.

Ancak bir af yahut cezasızlık üzere bir durum olmayacak…

Komisyonun üstünde çalışacağı düzenlemeler konusunda kimi ön bilgiler var…

Terörle gayret yasası
İnfaz yasası
Kayyum düzenlemesi…
Bunların kurul gündeminde olması bekleniyor…

Meclis’te kurulacak kurulun ana çerçevesini, “silah bırakan örgüt mensuplarının topluma kazandırılmasıyla” sonlandırma yaklaşımı olduğunu da belirtelim…

Komisyon, infaz düzenlemesiyle ilgili ne yapacak?

Bu soruyu görüşmelerimizde gündeme getiriyoruz elbette…

Ancak işin bu kısmının Meclis’te şekilleneceğinin altı bilhassa çiziliyor.

Süreci takip eden, misal süreçlerin dünyadaki örneklerini inceleyen isimlerin söylediği noktalar var;

“Örgüt üyeliği” ve “suç” tariflerinin yenilenmesi, infaz şartlarının düzenlenmesi adımları atılabileceği gibi…

Ama bunların içeriği, hali elbette Meclis’te siyasi partilerin mutabakatıyla netleşecek.

Yani buna büsbütün siyaset karar verecek…

Ancak bu evrede ve bundan sonrası için de şunu söylemek mümkün;

“Teröristler affediliyor” algısı yerine “topluma kazandırma” yaklaşımını güçlendirecek bir çalışma yapılacak…